Çatışma Altındaki Kültürel Mirasların Durumu UNESCO Türkiye Millî Komisyonu İlgili İhtisas  Komiteleri ve Uzman Kuruluşlar Danışma Toplantısı Gerçekleştirildi

UNESCO Türkiye Millî Komisyonunda 28 Nisan 2015 tarihinde çatışma altındaki kültürel miras alanlarındaki tahribata yönelik UTMK Başkanı Prof. Dr. Öcal OĞUZ'un başkanlığında ve UTMK Başkan Vekili Büyükelçi Gürcan TÜRKOĞLU'nun koordinasyonunda gerçekleştirilen toplantıya Somut Kültürel Miras İhtisas Komitesi, Somut Olmayan Kültürel Miras İhtisas Komitesi, MOST ve Kültürlerarası Diyalog İhtisas Komitesi, Yerlerinden Edilmiş Kültür Varlıkları İhtisas Komitesi, Dışişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, ICOMOS Türkiye, ICOM Türkiye, Kütüphaneciler Derneği ve Somut Olmayan Kültürel Miras Enstitüsü temsilcileri katılmıştır.

Yapılan danışma toplantısında,  başta komşularımız Irak ve Suriye olmak üzere, bazı Orta Doğu ülkelerinde yaşanmakta olan insani trajedinin ve katliamların bir parçası olarak kültür mirasının da silahlı çatışmalar  ve terörist eylemler sonucunda tahrip olması konusundaki güncel durum değerlendirildi. 

Toplantıya katılan yetkililer  ve uzmanlar, son yıllarda Irak, Suriye, Yemen, Libya, Tunus ve Mali gibi bazı ülkelerde  silahsız ve savunmasız masum insanların yanında kültür mirası alanlarının, eserlerinin, müze ve kütüphanelerin de silahlı çatışmalardan  ve terörist eylemlerden  artan biçimde zarar görmekte olmasının sonuçlarını ele aldılar. 

Konuyu kültür mirası eserlerinin görmekte olduğu zarar, kültür varlıklarının yasadışı ticareti ve kültürlerarası diyaloga olumsuz etkisi açılarından inceleyen katılımcılar, tahrip edilen eserlerden bazılarının evrensel seçkin değer taşıyan UNESCO Dünya Mirası alanları olduğuna ve bunlar arasında Türk-Osmanlı eserlerinin de bulunduğuna dikkat çektiler.  

Toplantıda özellikle hükûmetimiz ve ülkemizdeki ilgili diğer kuruluşların kültürel mirasın korunması konusundaki hassasiyeti ve konu hakkındaki bilgi ve birikimleri dile getirilmiş olup, Dünya'nın herhangi bir bölgesinde bulunan taşınır veya taşınmaz kültürel varlıkların ve UNESCO Dünya Miras Alanlarının, müzelerin ve kütüphanelerin, UNESCO Dünya Belleği Kütüğüne kayıtlı olan veya olmayan el yazmaları ve sanat eserlerinin insanlığın ortak mirası olduğu görüşüne vurgu yapılarak, silahlı çatışmalardan ve terörist eylemlerden zarar gören bu miraslar kapsamında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi ve UNESCO platformlarında alınan kararlar doğrultusunda değerlendirmeler yapılmıştır.

Devletimizin taraf olduğu ve ilgili organlarında etkin yer aldığı önemli UNESCO Kültür Sözleşmeleri olan 1970, 1972 ve 2003 Sözleşmelerinin önemine vurgu yapılan toplantıda, kültürel miras tahribatına ilişkin konular değerlendirilmiş olup, konunun özellikle uluslararası toplumda basın ve deklarasyonlar yoluyla gündemde tutulmasının önemi vurgulanmıştır.

Toplantıda,  UNESCO'nun bu alanlarda  uluslararası eşgüdüm, bilgi alışverişi, farkındalık yaratma ve eğitim çabalarını son aylarda yoğunlaştırmış olduğu not edilmiş ve Türkiye'nin bunlara aktif destek ve katkı vermekte olmasından duyulan memnuniyet ifade edilmiştir. 

Katılımcılar, UNESCO'nun  Dünya Mirası Komitesi, Somut Olmayan Miras Hükûmetler Arası Komitesi  ve Kültür Varlıklarının Yasadışı Ticareti ile Mücadele Hükûmetler Arası Komitesi gibi başlıca organlarının halen   üyesi olan Türkiye'nin,  UNESCO'nun bu konudaki karar ve tavsiyeleri ışığında konuyla yakından ilgilenmeye ve  gelişmelerin gerektirdiği yeni önlemlerin alınmasına yönelik çalışmalarını sürdürmesinin yararları üzerinde durmuşlardır.     

Çatışma bölgelerindeki eğitim kurumlarının tahrip edilmesi ve buna bağlı olarak kültürel miras koruma ve aktarım yol ve imkânlarının da tahrip olması sebebiyle, kültürel mirasın restorasyonu ve somut olmayan kültürel mirasın yeniden canlandırılması gibi konularda uzman personel yetiştirilmesine destek sağlanması ve bu alanlarda akademik çalışma yapacaklara burs sağlanmasının teşvik edilmesine yönelik görüşler öne çıkmıştır.

Toplantının ardından heyet tarafından Kültür ve Turizm Bakanı Sayın Ömer ÇELİK ve Millî Eğitim Bakanı Prof. Dr. Sayın Nabi AVCI'ya kültürel miras tahribatı konusunda Millî Komisyonda yapılan toplantı ve sonuçları hakkında bilgi arz edilmiştir.

Fotoğraf Galerisi için Tıklayınız