Beden Eğitimi ve Spor

UNESCO Beden Eğitimi ve Spor konusunda Birleşmiş Milletlerin öncü kurumudur.

UNESCO, Beden Eğitimi ve Spor çevresinde gelişen ilerlemeler ve sorunlarla ilgili olarak hükûmetlere, sivil toplum kuruluşlarına ve uzmanlara rehberlik ve yardım hizmetleri sunmakta ve Üye Devletlerine beden eğitimine dair antrenman sistemlerinin geliştirilmesi ve güçlendirilmesi için tavsiyeler sunmaktadır.
Buna ek olarak UNESCO, Beden Eğitimi ve Spor Hükûmetlerarası Komitesinin (CIGEPS) sekretarya rolünü yürütmektedir. 

UNESCO Beden Eğitimi ve Spor Programının odaklandığı temalar şöyledir:

• Barış ve Kalkınma için Spor
• Beden Eğitimi, Fiziksel Aktivite ve Spor Uluslararası Tüzüğü
• Kaliteli Beden Eğitimi
• Spor aracılığıyla Değerler Eğitimi
• Kadın ve Spor
• Anti-Doping

Anti-Doping
Günümüzün hayli rekabeti yüksek spor ortamında sporcular ve sporcu destek birimleri gittikçe artan baskı altında kazanabilmek için her şeye başvurur duruma gelmiştir. Bunun sonucu olarak, sporda performans arttırıcı maddeler ve yöntemlerin kullanımının iyice yaygınlaştığı görülmektedir. Bu durum sadece üst düzey sporcuları değil, gençlere ve amatör spor düşkünlerini de dopinge çekmektedir. Doping sporun ahlaki ve etik yapısı ile kullanan sporcuların sağlığını bozmaktadır. 
UNESCO, adil ve eşitlikçi sporu sağlamak ve genç sporcuları korumak arzusuyla dopingle mücadele savaşında fazlasıyla aktiftir.

Sporda Dopinge Karşı Uluslararası Sözleşme
19 Ekim 2005’te Sporda Dopinge Karşı Uluslararası Sözleşmeyi benimseyen UNESCO, uluslararası toplumun ihtiyacına cevap vermiştir. 1999 yılında Punta del Este, Uruguay’da gerçekleştirilen Üçüncü Beden Eğitimi ve Spordan Sorumlu Bakanlar ve Kıdemli Uzmanlar Uluslararası Konferansında (MINEPS III) sporda etik değerler konusu üzerinde durulmuştur. Konferansa katılan Bakanlar özellikle spordaki etik olmayan davranışlar hususunda kaygılarına dile getirmiş ve bütün ülkeleri eyleme geçmeye çağırmıştır.
Anılan sözleşme ile ilk defa dünya hükûmetleri dopingle mücadeleye uluslararası bir kanun uygulanmasında anlaşmıştır. Bu durum, daha öncesinde sadece birkaç ülkenin dopingle mücadelede yer alması sebebiyle önem arz etmektedir. 
Sözleşme taraflarının dikkat etmesi ve eyleme geçmesi gereken durumlar şunlardır:

• Kaçakçılığı karşı da önlem alacak şekilde yasaklı maddelerin ve yöntemlerin (yasal tıbbi durumlar haricinde) sporcular tarafından elde edilmesini engellemek 
• Doping kontrolleri yapmak ve ulusal test programlarını desteklemek
• Doping karşıtı kuralları ihraç eden sporcu ve sporcu destek birimleri ile ve Sözleşmeye aykırı hareket eden spor organizasyonlarından maddi desteği çekmek 
• Markalama, piyasaya sürme ve dağıtım gibi hususlarda ‘en iyi uygulamaları’ yakalamak adına besin desteği sağlayan veya dağıtan kişi ve kurumları teşvik etmek
• Sporculara ve daha geniş ölçekte spor camiasına doping karşıtı eğitim verilmesini desteklemek

Barış ve Kalkınma için Spor
Spor yapmak, coğrafi sınırları ve sosyal sınıfları aştığı için barışı teşvik eden bir enstrüman olarak kabul görmektedir. Spor ayrıca farklı coğrafi, kültürel ve siyasi bağlamlarda sosyal bütünleşmenin ve ekonomik kalkınmanın öncüsü olarak da önemli bir role sahiptir. 
Spor, sosyal bağları ve ağları geliştiren; barış, kardeşlik, birliktelik, şiddet karşıtlığı, hoşgörü ve adalet duygularını teşvik eden güçlü bir araçtır. Çatışma sonrası durumlarda karşılaşılan sorunlar, sporun insanları bir araya getirmesi özelliğiyle daha kolay aşılmaktadır. UNESCO, sporu barış ve kalkınma için bir katalizör olarak kullanma amacıyla geçtiğimiz yıllarda birçok girişime destek olmuştur.

Kadın ve Spor
Spordaki cinsiyet dağılımları hala dünya genelinde fazlasıyla orantısızdır. Sporda kadınların ötekileştirilmesinin önüne geçilmesi ve spor programlarında kadınların katılımının arttırılması gerekmektedir.
Spor politikalarında cinsiyet boyutları marjinal ve hatta yetersizdir. Sporcu girişimleri ve spora çeken teşviklerin artmasıyla kadınların sporun kalkınmasındaki ötekileştirilmiş durumlarından kurtulmaları ve artık spor programlarında daha fazla bulunmaları amaçlanmaktadır. 
Dördüncü Beden Eğitimi ve Spordan Sorumlu Bakanlar ve Kıdemli Uzmanlar Uluslararası Konferansında (MINEPS IV), “Kadın, Spor ve Beden Eğitim Gözlem Evi” kurulması için tavsiye kararı alınmış, bu karar UNESCO Yürütme Kurulu’nun 175. Oturumunda onaylanmıştır. Anılan Gözlem Evi’nin çalışmaları arasında spor politikalarına cinsiyet hususunun eklenmesi ve sporcu kadınlar için güvenli ve sağlıklı bir ortam hazırlanmasının önemi dair farkındalık yaratma gibi konular bulunmaktadır. 

Sporda Dopinge Karşı Uluslararası Sözleşme için Tıklayınız