UNESCO GÜNLERİ
12-27 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 40.Genel Konferansının Sosyal ve Beşeri Bilimler Komisyonunun almış olduğu karar Madde 5.31 doğrultusunda 14 Ocak Dünya Mantık Günü olarak ilan edilmiştir.
UNESCO’nun, Uluslararası Felsefe ve Beşeri Bilimler Konseyi CIPSH ile birlikte Dünya Mantık Günü ilan etmesi, mantığın entelektüel tarihini, kavramsal önemini ve pratik çıkarımlarını disiplinler arası bilim topluluklarının ve daha geniş kamuoyunun dikkatine sunmayı amaçlamaktadır.
24 Ocak - Afrika ve Afrika Kökenli Kültür Dünya Günü
12-27 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 40.Genel Konferansının Kültür Komisyonunun almış olduğu karar Madde 5.30 doğrultusunda 24 Ocak Afrika ve Afrika Kökenli Kültür Dünya Günü olarak ilan edilmiştir.
Her yıl 24 Ocak’ta düzenlenen Afrika ve Afrika Kökenli Kültür Dünya Günü, Afrika kıtasının ve dünyadaki Afrika Diasporalarının canlı kültürlerini kutlayarak UNESCO’nun dünya çapında kültürel çeşitliliğe ve insan yaratıcılığına saygıyı teşvik etme yetkisini pekiştirmektedir. Dünyanın ortak mirasının zengin bir kaynağı olarak, Afrika ve Afrika kökenli kültürü teşvik etmenin sürdürülebilir kalkınma, karşılıklı saygı, diyalog ve barış için çok önemli olduğu düşünülmektedir.
24 Ocak - Uluslararası Eğitim Günü
3 Aralık 2018 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 73. Genel Kurulunun 25. Maddesi gereğince 24 Ocak günü Uluslararası Eğitim Günü olarak ilan edilmiştir.
UNESCO, 24 Ocak 2024’te kutlanan Uluslararası Eğitim Günü’nü, son yıllarda sosyal medyanın kullanımıyla birlikte çığ gibi büyüyen ve toplumlarımızın dokusuna zarar veren nefret söylemiyle mücadelede eğitimin ve öğretmenlerin oynadığı önemli role adamıştır.
25 Ocak - Uluslararası Çok Taraflılıkta Kadın Günü
9-24 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 41. Genel Konferansının İdari ve Mali İşler Komisyonunun almış olduğu karar doğrultusunda 25 Ocak Uluslararası Çok Taraflılıkta Kadın Günü olarak ilan edilmiştir.
Uluslararası Çok Taraflılıkta Kadın Günü, çok taraflı gündemleri şekillendiren ve uygulayan kilit karar alma pozisyonlarında kadınların daha fazla temsil edilmesini ve çok taraflılığın cinsiyet dönüştürücü eylemler ve anlaşmalar aracılığıyla kadınlar ve kız çocukları için çalışmasını sağlamayı savunmaktadır. Ayrıca çok taraflı sistemdeki kadın liderler ile küresel yönetişimde geleceğin liderleri olarak yeni nesil kadınlar arasında kuşaklar arası bir diyalog için küresel bir platform sağlamaktadır.
27 Ocak - Uluslararası Soykırım Holocaust Kurbanlarını Anma Günü
21 Kasım 2005 tarihinde gerçekleşen Birleşmiş Milletler 60. Genel Kurulunun 7. maddesi ve daha sonra 16 Ekim - 2 Kasım 2007 tarihleri arasında gerçekleştirilen UNESCO 34. Genel Konferansı’nın 61. maddesi gereği 27 Ocak günü Uluslararası Soykırım Kurbanlarını Anma Günü olarak ilan edilmiştir.
UNESCO her yıl 27 Ocak’ta Holokost kurbanlarının anısına saygılarını sunmakta ve antisemitizm, ırkçılık ve grup hedefli şiddete yol açabilecek diğer hoşgörüsüzlük biçimlerine karşı kararlılığını yeniden teyit etmektedir. Tarih, 27 Ocak 1945’te Sovyet birlikleri tarafından Nazi Toplama ve İmha Kampı Auschwitz-Birkenau’nun kurtarılmasının yıldönümünü işaret etmektedir.
11 Şubat - Uluslararası Bilimde Kadın ve Kız Çocukları Günü
15 Aralık 2015 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 70. Genel Kurulunun 13. Maddesi gereğince 11 Şubat günü Uluslararası Bilimde Kadın ve Kız Çocukları Günü olarak ilan edilmiştir.
11 Şubat’ta kutlanan Uluslararası Bilimde Kadın ve Kız Çocukları Günü, UNESCO ve UN-Women tarafından, kadın ve kız çocuklarını bilimde desteklemeyi amaçlayan kurumlar ve sivil toplum ortaklarıyla iş birliği içinde uygulanmaktadır. Bu gün, kadınlar ve kızların bilime tam ve eşit erişimini ve katılımını desteklemek için bir fırsattır. Toplumsak cinsiyet eşitliği UNESCO için küresel bir önceliktir ve kız çocuklarının, eğitimlerinin ve fikirlerini duyurma yeteneklerinin desteklenmesi, kalkınma ve barış için kaldıraçlar olarak görülmektedir.
25 Ekim - 10 Kasım 2007 tarihleri arasında gerçekleştirilen UNESCO 36. Genel Konferansı’nın 63. maddesi ve daha sonra Birleşmiş Milletlerin Eylül 2012’de gerçekleştirdiği 67. Genel Kurulu’nun 63. maddesi gereği 13 Şubat günü Dünya Radyo Günü olarak ilan edilmiştir.
Dünya Radyo Günü, radyoyu bir mecra olarak kutlamak için bir fırsattır. Radyo yayıncıları arasındaki uluslararası iş birliğini teşvik etmekte, büyük ağları ve yerel radyo istasyonlarını bilgiye erişimi ve ifade özgürlüğünü teşvik etmektedir.
16 Ekim 1999 tarihinde gerçekleştirilen UNESCO 30. Genel Konferansı’nın 63. maddesi ve daha sonra Birleşmiş Milletlerin 9 Nisan 2002’de gerçekleştirdiği 56. Genel Kurulu’nun “Çok Dillilik” başlıklı 63. maddesi gereği 21 Şubat günü Dünya Anadil Günü olarak ilan edilmiştir.
UNESCO, sürdürülebilir toplumlar için kültürel ve dilsel çeşitliliğin önemine inanmaktadır. Barış için yetki alanı içerisinde, hoşgörüyü ve başkalarına saygıyı teşvik eden kültürler ve dillerdeki farklılıkları korumak için çalışmaktadır.
4 Mart - Dünya Sürdürülebilir Kalkınma İçin Mühendislik Günü
12-27 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 40.Genel Konferansının Doğa Bilimleri Komisyonunun almış olduğu karar Madde 5.21 doğrultusunda 4 Mart Dünya Sürdürülebilir Kalkınma İçin Mühendislik Günü olarak ilan edilmiştir.
4 Mart Dünya Sürdürülebilir Kalkınma İçin Mühendislik Günü, iklim değişikliğinin etkisini azaltmak ve özellikle Afrika ve Gelişmekte Olan Küçük Ada Devletlerinde SIDS sürdürülebilir kalkınmayı ilerletmek için mühendisliğin modern yaşamdaki rolüne ilişkin farkındalığı artırmayı amaçlamaktadır.
8 Mart - Uluslararası Kadınlar Günü
Aralık 1977’de gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararı ve daha sonra 24 Ekim-28 Kasım 1978 tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 20. Genel Konferansı’nın 13.2. maddesi gereği 8 Mart Uluslararası Kadınlar Günü olarak ilan edilmiştir.
UNESCO, cinsiyete dayalı her türlü ayrımcılığın insan hakların ihlali olduğuna ve aynı zamanda Sürdürülebilir Kalkınma için 2030 Gündemi ve 17 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi’nin gerçekleştirilmesinin önünde önemli bir engel teşkil ettiğine inanmaktadır.
14 Mart - Uluslararası Matematik Günü
12-27 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 40.Genel Konferansının Doğa Bilimleri Komisyonunun almış olduğu karar Madde 5.13 doğrultusunda 14 Mart Uluslararası Matematik Günü olarak ilan edilmiştir.
Dünyanın en bilinen matematik sabitlerinden biri olan π’nin yuvarlanarak 3,14’e çevrilebilmesi nedeniyle 14 Mart 3/14 birçok ülkede Pi Günü olarak kutlanmaktadır.
19 Mart – Uluslararası Dijital Öğrenme Günü
7-22 Kasım 2023 tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 42. Genel Konferansının Eğitim Komisyonunun almış olduğu karar Madde 4.19 doğrultusunda 19 Mart Uluslararası Dijital Öğrenme Günü olarak ilan edilmiştir.
Dijital öğrenme, eğitim erişimini genişletme, öğrenme sonuçlarını iyileştirme ve yirmi birinci yüzyılın karmaşık zorluklarıyla yüzleşmek için tüm yaş gruplarında öğrenmeyi donatma potansiyeline sahiptir. Ayrıca, katılımı teşvik etmekte ve özellikle çatışma ve acil durumlardan etkilenenlere eğitime erişim sağlayabilmektedir. Birleşmiş Milletler, 2022 Eğitim Dönüşümü Zirvesi sırasında dijital öğrenmeyi bir öncelik haline getirmiştir.
20 Mart - Uluslararası Fransızca Konuşanlar Francophonie Günü
20 Mart 2012 tarihinde UNESCO Genel Direktörü Irina Bokova tarafından yapılan açıklamayla 20 Mart, Uluslararası Fransızca Konuşanlar Günü ilan edilmiştir.
Fransızca UNESCO’nun 6 resmi ve 2 çalışma dilinden biridir. Ancak daha geniş anlamda, UNESCO’nun Frankofoni’yi kutlaması dünyayı oluşturan kültürel ve dilsel çeşitliliği kutlamaktadır.
21 Mart – Uluslararası Nevruz Günü
10 Mayıs 2010 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 64. Genel Kulunun 253. maddesi gereğince ilan edilen Uluslararası Nevruz Günü daha sonra 22 Ağustos 2010 tarihinde gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulunun 184. Oturumunda da benimsenerek kutlanmaya başlanmıştır.
“Yeni gün” anlamına gelen Nevruz, baharın ilk gününü ve doğanın yenilenmesini kutlayan atalardan kalma bir bayramdır. Ritüeller, törenler ve kültürel etkinliklerin yanı sıra sevdiklerinizle özel bir yemeğin tadını çıkarmayı içermektedir.
Balkanlar, Karadeniz Havzası, Kafkaslar, Orta Asya, Ortadoğu ve diğer bölgelerde 3000 yılı aşkın süredir kutlanan bu özel gün, nesiller arası ve aileler içinde barış ve dayanışma değerlerinin yanı sıra uzlaşı ve komşuluk duygularını da teşvik etmektedir.
26 Ekim - 17 Kasım 1999 tarihleri arasında gerçekleştirilen UNESCO 30. Genel Konferansı’nın 29. maddesi gereği 21 Mart günü Dünya Şiir Günü olarak ilan edilmiştir.
Dünya Şiir Günü’nün amacı şiirsel ifade yoluyla dil çeşitliliğini desteklemek ve tehlike altındaki dillerin duyulması için fırsatı artırmaktadır. Dünya Şiir Günü, şairleri onurlandırmak, şiir dinletilerinin sözlü geleneklerini canlandırmak, şiir okumayı, yazmayı ve öğretmeyi teşvik etmek, şiir ile tiyatro, dans, müzik ve resim gibi diğer sanatlar arasındaki yakınlaşmayı teşvik etmek ve şiirin medyada görünürlüğünü artırmak için bir fırsattır.
21 Mart - Uluslararası Irk Ayrımcılığının Kaldırılması Günü
1966 yılında gerçekleştirilen UNESCO 14. Genel Konferansının 11. maddesi gereği 21 Mart, Uluslararası Irk Ayrımcılığının Kaldırılması Günü olarak ilan edilmiştir. Aynı yıl içerisinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 21. Genel Kurulunun 2142. Maddesi gereğince 21 Mart’ın Uluslararası Irk Ayrımcılığının Kaldırılması Günü olarak kutlanması kararlaştırılmıştır.
UNESCO, yıllar boyunca Genel Merkez ve saha ofislerinde ve Uluslararası Kapsayıcı ve Sürdürülebilir Şehirler Koalisyonu ICCAR üye şehirleriyle iş birliği yaparak etkinlikler düzenleyerek Uluslararası Günü kutlamaktadır.
Birleşmiş Milletlerin 22 Şubat 1993 tarihinde gerçekleştirilen 47. Genel Kurulu ve aynı yıl içerisinde 7 Nisan günü gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulunun 141. Oturumunda alınan karar gereği 22 Mart Dünya Su Günü olarak ilan edilmiştir.
Dünya Su Günü, tatlı suyun önemine dikkat çekmek ve tatlı su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimini savunmak amacıyla her yıl 22 Mart’ta kutlanmaktadır. Bu, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi SDG 6: 2030 yılına kadar herkes için su ve sanitasyonu desteklemek amacıyla küresel su krizini ele almak için harekete geçmekle ilgilidir.
5 Nisan - Uluslararası Vicdan Günü
9-24 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 41. Genel Konferansının Sosyal ve Beşeri Bilimler Komisyonunun almış olduğu karar doğrultusunda 5 Nisan Uluslararası Vicdan Günü olarak ilan edilmiştir.
Genel Kurul, tüm Taraf Devletleri, Birleşmiş Milletler sistemindeki kurumları, diğer uluslararası ve bölgesel kurumları, ayrıca özel sektörü ve sivil toplumu, hükûmet dışı örgütleri ve bireyleri, yerel, ulusal ve bölgesel topluluklarının kültür ve diğer uygun koşulları veya geleneklerine uygun olarak, kaliteli eğitim ve kamuoyu bilinçlendirme faaliyetleri yoluyla Sevgi ve Vicdanla Barış Kültürü’nü inşa etmeye ve böylece sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmeye davet etmiştir.
6 Nisan - Kalkınma ve Barış için Uluslararası Spor Günü
Uluslararası Spor ve Fiziksel Aktivite Yılı, 14 Ağustos 2013 tarihinde gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulunun 192. Oturumunda aldığı karara istinaden, UNESCO’nun 5-20 Kasım 2013 tarihleri arasında gerçekleştirilen 37. Genel Konferansı kapsamında, 8 Kasım 2013 tarihinde Sosyal Bilimler Komisyonunda ilan edilmiştir. Anılan gün, 23 Ağustos 2013 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletlerin 67. Genel Kurulunda “Kalkınma ve Barış için Uluslararası Spor Günü” olarak ilan edilmiştir.
UNESCO, Birleşmiş Milletler’in Beden Eğitimi ve Spor PES için lider kuruluşudur. UNESCO, sporun sosyal katılım, toplumsal cinsiyet eşitliği ve gençlerin güçlendirilmesi için güçlü bir araç olduğuna ve faydalarının stadyumların çok ötesinde hissedildiğine inanmaktadır. Gerçekten de, sporda ve spor aracılığıyla edinilen değerler - fair play ve takım ruhu gibi - toplumun tamamı için paha biçilemez olarak görülmektedir.
12-27 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 40.Genel Konferansının Kültür Komisyonunun almış olduğu karar Madde 5.22 doğrultusunda 15 Nisan Dünya Sanat Günü olarak ilan edilmiştir.
Her yıl 15 Nisan’da kutlanan Dünya Sanat Günü kutlamaları, sanatsal yaratımlar ile toplum arasındaki bağları güçlendirmeye, sanatsal ifadelerin çeşitliliğine dair daha fazla farkındalık yaratmaya ve sanatçıların sürdürülebilir kalkınmaya katkısını vurgulamaya yardımcı olmaktadır. Ayrıca, kültür kapsayıcı ve eşitlikçi eğitime giden yolu açabileceğinden, okullarda sanat eğitimine ışık tutmak için de bir fırsattır.
23 Nisan - Dünya Kitap ve Telif Hakkı Günü
25 Ekim – 16 Kasım 1995 tarihleri arasında Paris’te gerçekleştirilen UNESCO 28. Genel Konferansı’nın 3.18. maddesi gereği 23 Nisan Dünya Kitap ve Telif Hakkı Günü olarak ilan edilmiştir.
UNESCO, kitapları ve telif haklarını savunarak, Yaratıcı Edebiyat Şehirleri ağından okuryazarlığı ve mobil öğrenmeyi teşvik etmekte ve bilimsel bilgiye ve eğitim kaynaklarına açık erişimi ilerletmeye kadar her alanda yaptığı çalışmalarla yaratıcılığı, çeşitliliği ve bilgiye eşit erişimi savunmaktadır.
30 Nisan – Uluslararası Caz Günü
25 Ekim – 10 Kasım 2011 tarihleri arasında Paris’te gerçekleştirilen UNESCO 36. Genel Konferansı’nın 39. maddesi gereği 30 Nisan Uluslararası Caz Günü olarak ilan edilmiştir.
Bu gün, cazın bir eğitim aracı ve insanlar arasında empati, diyalog ve gelişmiş iş birliği için bir güç olarak erdemleri konusunda farkındalık yaratmayı amaçlamaktadır. Şu anda caz müziğinin tanıtımıyla uğraşan birçok hükümet, sivil toplum örgütü, eğitim kurumu ve özel vatandaş, yalnızca müziğe değil, aynı zamanda daha kapsayıcı toplumlar inşa etmeye sağlayabileceği katkıya da daha fazla değer verme fırsatını benimsemektedir.
3 Mayıs – Dünya Basın Özgürlüğü Günü
15 Ekim – 07 Kasım 1991 tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 26. Genel Konferansı’nın 4.3. maddesi gereği 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü olarak ilan edilmiştir.
Dünya Basın Özgürlüğü Günü, mevcut küresel çevre krizi bağlamında gazeteciliğin ve ifade özgürlüğünün önemine adanmıştır.
5 Mayıs – Afrika Dünya Miras Günü
3-18 Kasım 2015 tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 38. Genel Konferansı’nın 68. maddesi gereği 5 Mayıs Afrika Dünya Miras Günü olarak ilan edilmiştir.
UNESCO, Afrika’nın kültürel ve doğal mirasının yoksulluğun azaltılması ve sosyal uyumun yanı sıra sürdürülebilir kalkınma ve inovasyonun itici gücü olarak muazzam potansiyelinden yararlanmak için uluslararası çabalara öncülük etmektedir. UNESCO, bu uluslararası gün aracılığıyla, özellikle gençlere odaklanarak, Afrika mirasına ilişkin küresel farkındalığı artırmayı ve yerel, bölgesel ve küresel düzeyde korunması için gelişmiş iş birliğini harekete geçirmeyi amaçlamaktadır.
5 Mayıs - Dünya Portekiz Dili/Portekizce Günü
12-27 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 40.Genel Konferansının İdari ve Mali İşler Komisyonunun almış olduğu karar Madde 5.32 doğrultusunda 5 Mayıs Dünya Portekiz Dili/Portekizce Günü olarak ilan edilmiştir.
Portekizce dili, tüm kıtalara yayılmış 265 milyondan fazla konuşmacısıyla yalnızca dünyadaki en yaygın dillerden biri olmakla kalmayıp, aynı zamanda güney yarımkürede en yaygın konuşulan dildir. Portekizce, bugün hala uluslararası iletişimin önemli bir dili ve coğrafi olarak güçlü bir projeksiyona sahip bir dildir.
16 Mayıs- Uluslararası Barış İçinde Birlikte Yaşama Günü
8 Aralık 2017 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 72. Genel Kurulunun 130. Maddesi gereğince 16 Mayıs günü Uluslararası Barış İçinde Birlikte Yaşama Günü olarak ilan edilmiştir.
Gün, sürdürülebilir bir barış, dayanışma ve uyum dünyası inşa etmek için farklılıklar ve çeşitlilik içinde birleşerek birlikte yaşama ve hareket etme arzusunu desteklemeyi amaçlamaktadır. Topluluklar, din adamları ve diğer ilgili aktörlerle birlikte çalışarak, uzlaştırıcı önlemler ve hizmet eylemleri yoluyla ve bireyler arasında bağışlama ve şefkati teşvik ederek barış ve sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasına yardımcı olmaktadır.
16 Mayıs – Uluslararası Işık Günü
30 Ekim – 14 Kasım 2017 tarihleri arasında Paris’te gerçekleştirilen UNESCO 39. Genel Konferansı’nda 16 Mayıs günü Uluslararası Işık Günü olarak ilan edilmiştir.
Uluslararası Işık Günü, her yıl 16 Mayıs’ta, fizikçi ve mühendis Theodore Maiman’ın 1960’ta lazerin ilk başarılı operasyonunun yıldönümünde kutlanmaktadır. Bu gün, bilimsel iş birliğini güçlendirme, barışı ve sürdürülebilir kalkınmayı desteklemek için potansiyelini kullanma çağrısıdır.
20 Mayıs – Dünya Metroloji Günü
7-22 Kasım 2023 tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 42. Genel Konferansının Doğa Bilimleri Komisyonunun almış olduğu karar Madde 4.8 doğrultusunda 20 Mayıs Dünya Metroloji Günü olarak ilan edilmiştir.
Dünya Metroloji Günü, ölçüm biliminin faydalarını küresel bir kitleye tanıtmakta, metrolojinin yaşam kalitesi ve çevre koruma açısından değerini vurgulamaktadır. Her yıl 20 Mayıs’ta kutlanan Dünya Metroloji Günü, ölçüm biliminin ne anlama geldiğini ve neden günlük hayatımızın sayısız yönünün temelini oluşturduğuna dikkat çekmektedir.
21 Mayıs – Dünya Diyalog ve Kalkınma için Kültürel Çeşitlilik Günü
20 Şubat 2003 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 57. Genel Kurulunun 86. maddesi ve daha sonra 25 Şubat 2003 tarihinde gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulunun 166. Oturumunun 37. maddesi gereği21 Mayıs günü Dünya Diyalog ve Kalkınma için Kültürel Çeşitlilik Günü olarak ilan edilmiştir.
Her yıl 21 Mayıs’ta düzenlenen Dünya Diyalog ve Kalkınma için Kültürel Çeşitlilik Günü, yalnızca dünya kültürlerinin zenginliğini değil, aynı zamanda barış ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak için kültürlerarası diyaloğun oynadığı temel rolü de kutlamaktadır. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, UNESCO’nun 2001 Kültürel Çeşitlilik Evrensel Beyannamesi’ni kabul etmesinin ardından bu Dünya Günü’nü ilk olarak 2002’de ilan etmiş ve “refah, sürdürülebilir kalkınma ve küresel barışçıl bir arada yaşamanın bir aracı olarak kültürün potansiyelini artırma” ihtiyacını kabul etmiştir.
22 Mayıs – Uluslararası Biyolojik Çeşitlilik Günü
19 Aralık 1994 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 49. Genel Kurulunun 119. maddesi ve daha sonra 12 Nisan 1995 tarihinde gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulunun 146. Oturumunun 106. paragrafı gereği 22 Mayıs günü Uluslararası Biyolojik Çeşitlilik Günü olarak ilan edilmiştir.
Biyoçeşitlilik gezegenimizin yaşayan dokusu olarak görülmektedir. Günümüzde ve gelecekte insan refahını desteklemekte ve hızla azalması hem doğayı hem de insanları tehdit etmektedir. Birleşmiş Milletler, biyolojik çeşitlilik sorunlarına ilişkin anlayışı ve farkındalığı artırmak için 22 Mayıs’ı Uluslararası Biyolojik Çeşitlilik Günü ilan etmiştir.
15 Aralık 1972 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 27. Genel Kurulu, ardından 17 Nisan 1981 tarihinde gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulunun 112. Oturumunda alınan karar gereği 5 Haziran günü Dünya Çevre Günü olarak ilan edilmiştir.
Bu günün kutlanması, çevreyi koruma ve geliştirme konusunda bireyler, işletmeler ve topluluklar tarafından aydınlanmış bir görüş ve sorumlu davranış için temelleri genişletme fırsatı sunmaktadır. UNESCO, ekosistemler, kapasite geliştirme, bilimsel değerlendirmeler ve karar vericilerin doğal kaynakları sürdürülebilir bir şekilde yönetmelerine yardımcı olmak için politika brifingleri konusunda öncü çalışmalar yoluyla ekolojik bilimleri ilerletmede önemli bir geçmişe sahiptir. UNESCO, yerel toplulukların ve Yerli Halkların bilgisi de dâhil olmak üzere çeşitli bilgi sistemlerini harekete geçirir ve karar alma süreçlerine dâhil edilmelerini desteklemektedir.
8 Haziran – Dünya Okyanus Günü
12 Şubat 2009 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 63. Genel Kurulu, ardından 20 Mart günü gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulunun 181. Oturumunda alınan karar gereği 8 Haziran günü Dünya Okyanus Günü olarak ilan edilmiştir.
Birleşmiş Milletler, UNESCO, karar vericiler, bilim insanları, özel sektör yöneticileri, sivil toplum temsilcileri, yerli topluluklar, ünlüler ve gençlik aktivistleriyle güçlerini birleştirerek dünyanın göründüğünden daha fazlası olduğunu vurgulamakta ve sonunda okyanusları ilk sıraya koymaktadır.
17 Haziran – Dünya Çölleşme ve Kuraklık ile Mücadele Günü
30 Ocak 1995 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 49. Genel Kurulunun 115. maddesi ve daha sonra 12 Nisan 1995 tarihinde gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulunun 146. Oturumunun 106. paragrafı gereği 17 Haziran günü Dünya Çölleşme ve Kuraklık ile Mücadele Günü olarak ilan edilmiştir.
Dünya Çölleşme ve Kuraklık ile Mücadele Günü her yıl kamuoyunun farkındalığını artırmak için kutlanır. Bu gün, herkese arazi bozulması nötrlüğünün LDN başarılabilir olduğunu hatırlatmaktadır. UNESCO, Hükûmetler arası Hidroloji Programı IHP ve İnsan ve Biyosfer Programı MAB aracılığıyla bilimsel uzmanlık sağlamaktadır.
7 Temmuz - Dünya Kiswahili Dili Günü
9-24 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 41. Genel Konferansının İdari ve Mali İşler Komisyonunun almış olduğu karar doğrultusunda 7 Temmuz Dünya Kiswahili Dili Günü olarak ilan edilmiştir.
230 milyondan fazla konuşanı ile Kiswahili Afrika dil ailesinin en yaygın dillerinden biri olup, Sahra Altı Afrika’nın en çok konuşulan dilidir ve dünyada en çok konuşulan ilk 10 dil arasındadır. Birleşmiş Milletler, Kiswahili’nin kültürel çeşitlilik ve medeniyetler arası diyalog için önemini tanımış ve halklar arası uyumlu iletişimi geliştirmek için çok dilliliğin BM’nin temel değerlerinden biri olduğunu belirtmiştir.
18 Temmuz – Uluslararası Nelson Mandela Günü
10 Kasım 2009 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 64. Genel Kurulunda alınan karar gereği Uluslararası Nelson Mandela Günü olarak ilan edilmiştir.
Güney Afrika’da barışın mimarı olan Nelson Mandela zulme karşı direniş, haksızlığa karşı adalet, aşağılamaya karşı onur ve nefrete karşı bağışlayıcılığın gücünü göstermiştir. Dünya, Sürdürülebilir Kalkınma 2030 Hedefleri doğrultusunda ilerlerken ve yeni zorluklarla baş ederken Mandela’nın hayatının öğretilerini ve ona yol gösteren hümanizmi hatırlamalıdır.
26 Temmuz – Uluslararası Bataklık Mangrove Ekosisteminin Korunması Günü
3-18 Kasım 2015 tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 38. Genel Konferansı’nın 66. maddesi gereği 26 Temmuz günü Uluslararası Bataklık Mangrove Ekosisteminin Korunması Günü olarak ilan edilmiştir.
Biyolojik çeşitlilik bakımından oldukça zengin ve yerel halklar için önemli bir refah ve güvelik kaynağı olan bu ekosistemler ne yazık ki ortalama ormanlardan üç ila beş kat daha hızlı yok olmaktadır ve 40 yıl öncesine kıyasla sayılarının yarı yarıya indiği tahmin edilmektedir.
9 Ağustos – Uluslararası Dünya Yerli Halklar Günü
17 Şubat 1995 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 49. Genel Kurulu ve 12 Nisan günü gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulunun 146. Oturumunda alınan karar gereği 9 Ağustos günü Uluslararası Dünya Yerli Halklar Günü olarak ilan edilmiştir.
UNESCO her yıl yerli halkların ihtiyaçlarına dikkat çeken bu güne o yılın teması ile alakalı projeler ve etkinlikler hakkında bilgi vererek katılmaktadır.
12 Ağustos – Uluslararası Gençlik Günü
20 Ocak 2000 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 54. Genel Kurulu ve 6 Nisan günü gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulunun 159. Oturumunda alınan karar gereği 12 Ağustos günü Uluslararası Gençlik Günü olarak ilan edilmiştir.
Genel Kurul 1996 yılında karar 50/81 kabul ettiği Dünya Gençlik İçin Eylem Programı etrafındaki bilincin gelişmesi amacıyla günün desteklenmesi için toplumu bilgilendirici etkinliklerin yapılmasını önermiştir. Güvenlik Konseyi’nin 2250 numaralı kararı daha önce benzeri görülmemiş bir şekilde genç barış elçilerinin barış çağırılarında ve radikalleşmeye karşı çıkmada kullanılmalarının aciliyetinin tanımasını temsil etmiş ve küresel çalışmalarda gençleri açıkça önemli bir pozisyona koymuştur.
23 Ağustos – Uluslararası Köle Ticaretinin Anılması ve Köleliğin Ortadan Kaldırılması Günü
21 Ekim - 12 Kasım 1997 tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 29. Genel Konferansı’nın 40. maddesi gereği 23 Ağustos günü Uluslararası Köle Ticaretinin Anılması ve Köleliğin Ortadan Kaldırılması Günü olarak ilan edilmiştir. Bu uluslararası gün, tüm halklara köle ticaretinin trajedisini hatırlatmayı amaçlar.
Kültürlerarası “Köleleştirilmiş Halklar Rotası” projesinin hedefleri doğrultusunda, bu trajedinin tarihi sebeplerini, metotlarını ve sonuçlarını topluca gözden geçirme ve Afrika, Avrupa, Karayipler ve Amerika arasındaki etkileşimi nasıl etkilediğini analiz etme fırsatı sunmaktadır.
8 Eylül – Uluslararası Okuryazarlık Günü
1966 yılında Paris’te gerçekleştirilen UNESCO 14. Genel Konferansı’nın 1.441. maddesi gereği 08 Eylül, Uluslararası Okuryazarlık Günü olarak ilan edilmiştir.
Uluslararası Okuryazarlık Günü’nün kutlanması ile birlikte, politika yapıcılara, uygulayıcılara ve kamuoyuna, daha fazla okuryazar, adil, barışçıl ve sürdürülebilir bir toplum yaratmak için okuryazarlığın ne kadar önemli olduğunu hatırlatmak amacıyla düzenlenmektedir.
Ayrıca, okuryazarlık herkes için temel bir insan hakkıdır. Diğer insan haklarından, daha fazla özgürlükten ve küresel vatandaşlıktan yararlanmanın kapısını açmaktadır. Okuryazarlık, insanların eşitliğe ve ayrımcılık yapmamaya, hukukun üstünlüğüne, dayanışmaya, adalete, çeşitliliğe ve hoşgörüye saygıya dayalı kalıcı bir barış kültürü geliştirmek ve kendisiyle, diğer insanlarla ve gezegenle uyumlu ilişkiler kurmak için daha geniş bilgi, beceri, değer, tutum ve davranışlar edinmeleri için temel bir adım olarak görünmektedir.
15 Eylül – Uluslararası Demokrasi Günü
8 Kasım 2007 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 62. Genel Kurulunun 7. maddesi gereği 15 Eylül Uluslararası Demokrasi Günü olarak ilan edilmiştir.
Uluslararası Demokrasi Günü, dünyadaki demokrasinin durumunu gözden geçirme fırsatı sunmaktadır. Demokrasi, bir hedef olduğu kadar bir süreçtir ve yalnızca uluslararası toplumun, ulusal yönetim organlarının, sivil toplumun ve bireylerin tam katılımı ve desteğiyle demokrasi ideali, herkesin her yerde tadını çıkarabileceği bir gerçeğe dönüştürülebilmektedir.
Özgürlük, insan haklarına saygı ve evrensel oy hakkıyla periyodik ve gerçek seçimler yapma ilkesi değerleri demokrasinin temel unsurlarından birisi olarak tanımlanmaktadır.
UNESCO, çağdaş tarihi belirleyen her önemli anda, özellikle geçiş dönemlerinde, demokrasinin inşası ve güçlendirilmesine, demokratik kurumların geliştirilmesine katkıda bulunarak toplumların barışçıl gelişimini desteklemiştir.
20 Eylül – Uluslararası Üniversite Sporları Günü
3-18 Kasım 2015 tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 38. Genel Konferansı’nın 44. maddesi gereği 20 Eylül günü Uluslararası Üniversite Sporları Günü olarak ilan edilmiştir.
Üniversite sporu, insani, toplumsal ve yurttaşlık değerlerinin bir vektörü olarak, bugünün ve yarının vatandaşlarının eğitimine tam olarak entegre etmektedir. Ayrıca, diyalog, öz saygı ve başkalarına saygı, adil oyun ve mükemmellik arayışı, öğrenci eğitiminin temel prensipleri olarak tanımlanmaktadır.
UNESCO ve Uluslararası Üniversite Sporları Federasyonu tarafından kutlanan Uluslararası Üniversite Sporları Günü, öğretmenler ve öğrenciler arasındaki diyaloğun merkezine sporu koyarak bu değerleri genç yetişkinler arasında ve bunlar aracılığıyla toplumun tamamına yaymayı amaçlamaktadır.
21 Eylül – Uluslararası Barış Günü
23 Mart 1982 tarihinde gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulu’nun 114. Oturumunun 24. Maddesi ve 28 Eylül 2001 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 55. Genel Kurulu’nun 282. Maddesi gereği 21 Eylül Uluslararası Barış Günü olarak ilan edilmiştir.
Uluslararası Barış Günü, geçmişten günümüze kadar uzanan problemlere karşılık barışçıl ve sürdürülebilir bir dünya inşa etmek amacını hedefleyerek küresel dayanışmanın gücünü kutlamaktadır.
25 Eylül – Dünya Soninke Dili Günü
7-22 Kasım 2023 tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 42. Genel Konferansının APX Komisyonunun almış olduğu karar Madde 4.20 doğrultusunda 25 Eylül Dünya Soninke Dili Günü olarak ilan edilmiştir.
28 Eylül – Uluslararası Bilgiye Evrensel Erişim Günü
3-18 Kasım 2015 tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 38. Genel Konferansı’nın 70. maddesi gereği 28 Eylül günü Uluslararası Bilgiye Evrensel Erişim Günü olarak ilan edilmiştir.
UNESCO, dijital çağda bilgiye erişim politikasına ilişkin uluslararası tartışmalara tüm paydaşların katılımı için bir platform ve çerçeve sunarak bireyleri güçlendirmektedir. Ayrıca, insanları bilinçli karar almaya olanak sağlayarak, yenilikçiliğe teşvik ederek ve kapsayıcılığı ve sosyal ilerlemeyi desteklemektedir.
5 Ekim – Dünya Öğretmenler Günü
30 Temmuz 1993 tarihinde düzenlenen UNESCO 27. Genel Konferans’ında 5 Ekim gününün Dünya Öğretmenler Günü olarak kutlanması kararı alınmıştır.
Öğretmenlerin hakları ve sorumlulukları ile ilk hazırlıkları ve ileri eğitimleri, işe alımları, istihdamları ve öğretim ve öğrenme koşulları için standartlar belirleyen 1966 ILO/UNESCO Öğretmenlerin Statüsüne İlişkin Tavsiye Kararı’nın kabulünün yıldönümünü anmaktadır. Yükseköğretim Öğretim Personelinin Statüsüne İlişkin Tavsiye Kararı, yükseköğretimdeki öğretim personelini kapsayarak 1966 Tavsiye Kararı’nı tamamlamak için 1997’de kabul edilmiştir. Dünya Öğretmenler Günü 1994’ten beri kutlanmaktadır. Ayrıca, öğretmenlerin eğitimi nasıl dönüştürdüklerini kutlamak için bir gün olmasının yanı sıra, yeteneklerini ve mesleklerini tam olarak kullanabilmeleri için ihtiyaç duydukları desteği düşünmek ve mesleğin küresel ölçekte ileriye dönük yolunu yeniden düşünmek için de bir fırsat olarak görülmektedir.
6 Ekim - Uluslararası Jeoçeşitlilik Günü
9-24 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 41. Genel Konferansının Doğa Bilimleri Komisyonunun aldığı karar doğrultusunda 6 Ekim Uluslararası Jeoçeşitlilik Günü olarak ilan edilmiştir.
Jeoçeşitliliğin insanoğluna sağladığı birçok hizmeti çoğu insan farkında değildir. Bu farkındalığı arttırmak için insanları daha sürdürülebilir toplum hâline getirmek, bilinçli politika seçimlerine yöneltmek ve Dünya’nın dinamik süreçlerini daha iyi anlamaya teşvik etmek amacıyla UNESCO, 6 Ekim Uluslararası Jeoçeşitlilik Günü’nü ilan etmiştir.
11 Ekim - Uluslararası Kız Çocukları Günü
19 Aralık 2011 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 66. Genel Kurulunun 170. Maddesi gereğince 11 Ekim günü Uluslararası Kız Çocukları Günü olarak ilan edilmiştir.
Dünya Kız Çocukları Günü, kız çocuklarının karşılaştığı zorlukların ele alınması ve kız çocuklarının güçlendirilmesi ile insan haklarının yerine getirilmesinin teşvik edilmesi gerekliliğine dikkat çekmektedir.
Kızlar, yalnızca gelişim yıllarında değil, aynı zamanda kadın olarak olgunlaştıklarında da güvenli, eğitimli ve sağlıklı bir hayata sahip olma hakkına sahiptir. Etkili bir şekilde desteklenip eğitim gördüklerinde, kızlar hem bugünün güçlendirilmiş kızları hem de yarının işçileri, girişimcileri, akıl hocaları, hane reisleri, siyasi liderleri ve anneleri olarak dünyayı değiştirme potansiyeline sahiptir. Kızların gücünün farkına varılması adına 11 Ekim Uluslararası Kız Çocukları Günü olarak ilan edilmiştir.
13 Ekim - Uluslararası Afet Riskini Azaltma Günü
6 Nisan 1990 tarihinde gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulunun 134. Oturumu ve daha sonra 25 Şubat 2010 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 64. Genel Kurulu’nun 200. Maddesi gereğince Ekim ayının ikinci Çarşambası Uluslararası Afet Riskini Azaltma Günü olarak ilan edilmiştir.
Deprem, volkanik patlamalar veya tsunamiler gibi doğal afetler, kırılganlık ve etkilerini azaltmak için yetersiz önlemlerle bir araya geldiğinde felaketleri tetikleyebilmektedir. Bu nedenle afetler her yıl dünya çapında milyonlarca insanın yaşamını etkilemektedir. Afet riskini tamamen ortadan kaldırmak imkânsız olsa da önleme ve hazırlık yerel toplulukların dayanıklılığını büyük ölçüde artırabilmekle afetlerin doğal etkilerinin nedensel faktörlerini analiz ederek ve azaltmak için proaktif, sistematik çabalarla azaltılabileceği ön görülmektedir. UNESCO, ülkelerin afet ve iklim riskini yönetme kapasitelerini geliştirmelerine yardımcı olarak dünyadaki insanların ve toplumların doğal afetlere maruz kalma oranın azaldığını kutlamaktadır.
17 Ekim - Uluslararası Yoksullukla Mücadele Günü
31 Mart 1993 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 47. Genel Kurulu’nun 196. Maddesi gereği ve 25 Ekim – 16 Kasım 1995 tarihleri arasında Paris’te gerçekleştirilen UNESCO 29. Genel Konferansının aldığı karar gereği 17 Ekim günü Uluslararası Yoksullukla Mücadele Günü olarak ilan edilmiştir.
Uluslararası Yoksullukla Mücadele Günü’nün kutlanması 17 Ekim 1987’ye kadar uzanmaktadır. 1948’de İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin imzalandığı Paris’teki Trocadéro’da yüz binden fazla insan aşırı yoksulluk, şiddet ve açlık mağdurlarını anmak için toplanmıştır. Yoksulluğun bir insan hakları ihlali olduğunu ilan edilmiştir ve bu haklara saygı gösterilmesini sağlamak için bir araya gelmenin gerekliliği vurgulanmıştır. Belirtilen tarihten bu yana, her yıl 17 Ekim’de her geçmişe, inanca ve sosyal kökene sahip insanlar bağlılıklarını yenilemek ve yoksullarla dayanışmalarını göstermek için bir araya gelinme kararına varılmıştır.
Ayrıca UNESCO, yoksullukla sürdürülebilir mücadelenin, istihdamın yanı sıra gurur ve onur kaynakları olan eğitim, bilim ve yaratıcı bir ekonomiye destek yoluyla bireylerin kapasitelerinin güçlendirilmesini gerektirdiğine inanmaktadır. UNESCO, tüm uzmanlığını Sürdürülebilir Kalkınma için 2030 Gündemi’nin ve özellikle Hedef 1 “Yoksulluğun her yerde her türlüsüne son verin” hizmetine sunmaktadır.
17 Ekim – Uluslararası Somut Olmayan Kültürel Miras Günü
7-22 Kasım 2023 tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 42. Genel Konferansının Kültür Komisyonunun almış olduğu karar Madde 4.22 doğrultusunda 17 Ekim Uluslararası Somut Olmayan Kültürel Miras Günü olarak ilan edilmiştir.
27 Ekim – Dünya Görsel İşitsel Miras Günü
3-21 Ekim 2005 tarihleri arasında gerçekleştirilen UNESCO 33. Genel Konferans’ında 27 Ekim günü Dünya Görsel İşitsel Miras Günü olarak ilan edilmiştir.
Görsel-işitsel arşivler insanlara dünyanın dört bir yanından diğer insanların hayatları ve kültürleri hakkında hikâyeler anlatmaktadır. Bunlar, kolektif hafızanın bir onayı ve toplulukların kültürel, sosyal ve dilsel çeşitliliğini yansıttıkları için değerli bir bilgi kaynağı olan paha biçilmez bir mirası temsil etmektedir. Herkesin paylaştığı bu dünyayı büyütmeye ve anlamaya yardımcı olmaktadır. UNESCO, bu mirası korumak ve halka ve gelecek nesillere erişilebilir kalmasını sağlamak amacıyla 27 Ekim Dünya Görsel İşitsel Miras Günü olarak ilan etmiştir.
29 Ekim – Dünya Kodlama Günü
7-22 Kasım 2023 tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 42. Genel Konferansının Eğitim Komisyonunun almış olduğu karar Madde 4.21 doğrultusunda 29 Ekim Dünya Kodlama Günü olarak ilan edilmiştir.
2 Kasım – Uluslararası Gazetecilere Karşı İşlenen Suçların Cezasız Kalmasını Sona Erdirme Günü
18 Aralık 2013 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 68. Genel Kurulunun 163. maddesi gereği 2 Kasım günü Uluslararası Gazetecilere Karşı İşlenen Suçların Cezasız Kalmasını Sona Erdirme Günü olarak ilan edilmiştir.
UNESCO Öldürülen Gazeteciler Gözlemevi’ne göre, 2006 ile 2023 yılları arasında dünya çapında 1.600’den fazla gazeteci öldürüldüğü ve bu cinayetlerin 10 vakasından 9’u yargısal olarak çözülemediğini vurgulamıştır. Cezasızlık durumun daha fazla cinayete yol açtığı ve genellikle kötüleşen çatışmanın ve hukuk ve yargı sistemlerinin çöküşünün bir belirtisi olarak görülmektedir. UNESCO, cezasızlığın ciddi insan hakları ihlallerini, yolsuzluğu ve suçu örtbas ederek tüm toplumlara zarar vermesinden endişe duymaktadır. Hükûmetler, sivil toplum, medya ve hukukun üstünlüğünü korumakla ilgilenen herkes, cezasızlığa son vermek için küresel çabalara katılmaya çağrılmaktadır. Bu nedenle 2 Kasım Uluslararası Gazetecilere Karşı İşlenen Suçların Cezasız Kalmasını Sona Erdirme Günü olarak ilan edilmiştir.
3 Kasım- Uluslararası Biyosfer Rezervleri Günü
9-24 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 41. Genel Konferansının Doğa Bilimleri Komisyonunun olduğu karar doğrultusunda 3 Kasım - Uluslararası Biyosfer Rezervleri Günü olarak ilan edilmiştir.
Uluslararası Biyosfer Rezervleri Günü, doğaya ve canlı dünyaya her açı bakımından saygıyla her yerde gerçek anlamda sürdürülebilir kalkınma inşa etmek için bu alanlarda hâlihazırda uygulanan çözümlerden ilham almaya yönelik bir davet sunmaktadır. İnsanoğlu her geçen yıl çevresel sorunlarla mücadelesinin önemini ve aciliyetini daha da belirginleştiğine şahit olmaktadır. UNESCO, insanları bu tehlike kapsamında doğa ve diğer canlılarla olan ilişkilerini radikal bir şekilde yeniden düşünülmelerine teşvik etmektedir.
5 Kasım – Dünya Romen Dili Günü
3-18 Kasım 2015 tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 38. Genel Konferansı’nın 65. maddesi gereği 5 Kasım günü Dünya Romen Dili Günü olarak ilan edilmiştir.
Romen dili yaklaşık 33.000 kelimeye sahiptir ve modernizasyonu ve nihai standardizasyonu için iyi bir temel teşkil etmektedir. 17 lehçe vardır ancak farklı lehçelerin konuşmacıları birbirlerini anlayabilmektedirler.
UNESCO, özellikle Dünya Roman Dili Günü’nü ilan ederek kültürlerarası diyaloğun geliştirilmesinde öncü olmaya ve Roman dili ve kültürünün korunmasını teşvik etmek, Roman halkının refahını artırmak ve dil çeşitliliğinin tüm toplumlar için bir güç kaynağı olduğu tüm dillerin önemini kabul etme amacını benimsemektedir.
12-27 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 40.Genel Konferansının Eğitim Komisyonunun almış olduğu karar Madde 5.34 doğrultusunda Kasım ayının ilk Perşembe günü Okullarda, Siber zorbalık da dâhil olmak üzere Şiddet ve Zorbalıkla Mücadele Günü olarak ilan edilmiştir.
Dünya genelinde çok sayıda çocuk ve genç, siber zorbalık da dâhil olmak üzere okul şiddeti ve zorbalığına maruz kalmaktadır. Bu durum onların sağlığını, refahını ve eğitimini etkilemektedir.
UNESCO Taraf Devletleri, Kasım ayının ilk Perşembe gününü, Siber Zorbalık Dâhil Okulda Şiddet ve Zorbalığa Karşı Uluslararası Gün ilan ederek, okul kaynaklı şiddetin her türünün çocukların ve ergenlerin eğitim ve sağlık ve refah haklarının ihlali olduğunu kabul etmiştir. UNESCO bu gün vesilesiyle, öğrencileri, velileri, eğitim topluluklarının üyelerini, eğitim otoritelerini ve teknoloji endüstrisi de dâhil olmak üzere çeşitli sektör ve ortakları, çocukların ve gençlerin sağlığı, refahı ve öğrenimi için çok önemli olan her türlü şiddeti önlemede ve güvenli öğrenme ortamları oluşturmada rol almaya çağırmaktadır.
5 Kasım – Dünya Tsunami Farkındalığı Günü
22 Aralık 2015 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 70. Genel Kurulunun 203. Maddesi gereği 5 Kasım günü Dünya Tsunami Farkındalığı Günü olarak ilan edilmiştir.
Kıyı toplulukları -genellikle alçak ve çok nüfuslu alanlarda yoğunlaşır- tsunamiler de dâhil olmak üzere kıyı tehlikelerine karşı en savunmasız olanlardır ve ağır insan ve ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Uluslararası iş birliği, daha derin siyasi ve kamusal anlayış için anahtardır; ayrıca katılımlar, bu kıyı doğal tehlikelerinden kaynaklanan risklerimizi azaltmaktadır.
10 Kasım- Barış ve Kalkınma İçin Dünya Bilim Günü
15 Ekim – 3 Kasım 2001 tarihleri arasında gerçekleştirilen UNESCO 31. Genel Konferansının 20. Maddesi gereği 10 Kasım günü Barış ve Kalkınma İçin Dünya Bilim Günü olarak ilan edilmiştir.
Barış ve Kalkınma İçin Dünya Bilim Günü, bilimin toplumdaki önemli rolünü ve daha geniş bir kitleyi ortaya çıkan bilimsel konulardaki tartışmalara dâhil etme ihtiyacını vurgulamaktadır.
Bilimi toplumla daha sıkı bir şekilde ilişkilendirerek, Barış ve Kalkınma İçin Dünya Bilim Günü, vatandaşların bilimdeki gelişmelerden haberdar olmasını sağlamayı amaçlamaktadır. Ayrıca, bilim insanlarının, evimiz dediğimiz olağanüstü, kırılgan gezegen hakkındaki anlayışımızı genişletmede ve toplumlarımızı daha sürdürülebilir hale getirmede oynadıkları rolün altını çizmektedir.
Kasım’ın Üçüncü Perşembesi Dünya Felsefe Günü
3-21 Ekim 2005 tarihleri arasında gerçekleştirilen UNESCO 33. Genel Konferansının 37. Maddesi gereği Kasım ayının üçüncü Perşembesinin Dünya Felsefe Günü olarak kutlanması kararı alınmıştır.
Dünya Felsefe Günü ile felsefenin, her kültür ve her birey için insan düşüncesinin gelişimi açısından kalıcı değerini vurgulamaktadır.
Felsefe, toplumları dönüştürebilen ilham verici bir disiplin ve günlük bir uygulamadır. Dünyadaki entelektüel akımların çeşitliliğini keşfetmeyi sağlayarak, felsefe kültürlerarası diyaloğu teşvik etmektedir. Zihinleri düşünme egzersizine ve fikirlerin akılcı bir şekilde karşı karşıya getirilmesine uyandırarak, felsefe daha hoşgörülü, daha saygılı bir toplum inşa etmeye yardımcı olmaktadır. Bu nedenle, değişim için entelektüel koşullar yaratarak önemli çağdaş zorlukları anlamaya ve bunlara yanıt vermeye yardımcı olmaktadır.
16 Kasım – Uluslararası Hoşgörü Günü
25 Ekim – 16 Kasım 1995 tarihleri arasında gerçekleştirilen UNESCO 28. Genel Konferans’ının 5.61. maddesi ve 28 Şubat 1997 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 51. Genel Kurulunun 95. Maddesi gereğince 16 Kasım günü Uluslararası Hoşgörü Günü olarak ilan edilmiştir.
1996 yılında BM Genel Kurulu, 16 Kasım’ı Uluslararası Hoşgörü Günü olarak ilan eden 51/95 sayılı Kararı kabul etmiştir. Bu yapılan eylem, UNESCO Taraf Devletleri tarafından 16 Kasım 1995’te Hoşgörü İlkeleri Beyannamesi’nin kabul edilmesinin ardından gerçekleşmiştir. Beyanname, diğer şeylerin yanı sıra, hoşgörünün ne müsamaha ne de kayıtsızlık olduğunu teyit etmektedir. Dünyamızın kültürlerinin zengin çeşitliliğine, ifade biçimlerimize ve insan olma yollarımıza saygı ve takdirdir.
Hoşgörü, başkalarının evrensel insan haklarını ve temel özgürlüklerini tanımaktadır. İnsanlar doğal olarak çeşitlidir; yalnızca hoşgörü, dünyanın her bölgesinde karma toplulukların hayatta kalmasını sağlayabilmektedir.
18 Kasım - Uluslararası İslam Sanatları Günü
12-27 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 40.Genel Konferansının Kültür Komisyonunun almış olduğu karar Madde 5.12 doğrultusunda 18 Kasım Uluslararası İslam Sanatları Günü olarak ilan edilmiştir.
Uluslararası İslam Sanatı Günü’nün dünya çapında kutlanması, diğer sanatsal hareketlere ilham veren İslam sanatının takdir edilmesini teşvik etmekle kalmamakla, aynı zamanda kültürel çeşitliliğe, ifade özgürlüğüne, kültürel mirasın korunmasına ve kültürlerarası diyaloğa da katkıda bulunmaktadır. Günü kutlamak, aynı zamanda toplumlar arası hoşgörüyü teşvik etmenin ve her ikisi de sanatın gücüyle mümkün olan kültürel yakınlaşmayı desteklemenin bir yoludur.
İslam sanatının çeşitliliği, zaman ve coğrafya boyunca çeşitliliğini yansıtmaktadır.
25 Kasım- Uluslararası Kadına Karşı Şiddetin Ortadan Kaldırılması Günü
7 Şubat 2000 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 54. Genel Kurulu’nun 134. Maddesi ve 6 Nisan 2000 tarihinde gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulunun 159. Oturumunda alınan karar gereği 25 Kasım günü Uluslararası Kadına Karşı Şiddetin Ortadan Kaldırılması Günü olarak ilan edilmiştir.
26 Kasım - Dünya Zeytin Ağacı Günü
12-27 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 40.Genel Konferansının Kültür Komisyonunun almış olduğu karar Madde 5.12 doğrultusunda 26 Kasım Dünya Zeytin Ağacı Günü olarak ilan edilmiştir.
Zeytin ağacı, özellikle zeytin dalı, erkeklerin ve kadınların zihninde önemli bir yere sahiptir. Antik çağlardan beri barışı, bilgeliği ve uyumu sembolize etmektedir. Bu nedenle sadece bu asil ağaçların yetiştiği ülkeler için değil, aynı zamanda dünyadaki insanlar ve topluluklar için de önemlidir.
Dünya Zeytin Ağacı Günü’nde öğrenilecek, paylaşılacak ve kutlanacak çok şey vardır ve UNESCO herkesi tartışmalar, konferanslar, atölyeler, kültürel etkinlikler ve sunumlar veya sergiler gibi çeşitli etkinlikler aracılığıyla katılmaya teşvik etmektedir.
29 Kasım – Uluslararası Filistin Halkıyla Dayanışma Günü
2 Aralık 1977 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 32. Genel Kurulu’nun 40.B. Maddesi ve 23 Mart 1982 tarihinde Paris’te gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulunun 114. Oturumunda alınan karar gereği 29 Kasım günü Uluslararası Filistin Halkıyla Dayanışma Günü olarak ilan edilmiştir.
Uluslararası Dayanışma Günü, uluslararası toplumun Filistin’deki sorununun hâlâ çözümsüz kaldığı ve Filistin halkının BM Genel Kurulu tarafından tanımlanan devredilemez haklarına, yani dış müdahale olmaksızın kendi kaderini tayin hakkına, ulusal bağımsızlık ve egemenlik hakkına ve yerinden edildikleri evlerine ve mülklerine geri dönme hakkına henüz ulaşamadığı gerçeğine dikkat çekmesi için fırsat sunmaktadır.
20 Ekim 1988 tarihinde gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulunun 130. Oturumunun 3. Maddesi gereği 1 Aralık günü Dünya AIDS Günü olarak ilan edilmiştir.
9-24 Kasım tarihlerinde gerçekleştirilen UNESCO 41. Genel Konferansının Sosyal ve Beşerî Bilimler Komisyonunun olduğu karar doğrultusunda 3 Kasım- Uluslararası Biyosfer Rezervleri Günü olarak ilan edilmiştir.
Dünya Gelecek Günü, insanın öngörüsel faaliyetlerinin evrenselliğini vurgulamakta, kolektif zekâ süreçlerini beslemekte, gelecek düşüncesinin araştırılmasını ve farklı bağlamlarda uygulanmasını teşvik etmekte ve artırmaktadır.
3 Aralık – Uluslararası Engelliler Günü
14 Ekim 1992 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 47. Genel Kurulunun 47/3 Maddesi gereği 3 Aralık Uluslararası Engelliler Günü olarak ilan edilmiştir.
Uluslararası Engelliler Günü ile engellilik sorunları hakkında farkındalık yaratmayı teşvik etmiş ve herkes için kapsayıcı ve erişilebilir bir toplumun faydalarına dikkat çekmiştir. BM kuruluşları, sivil toplum örgütleri, akademik kurumlar ve özel sektör, engelli kişiler için organizasyonlarla iş birliği yaparak etkinlikler ve faaliyetler düzenlemektedir.
10 Aralık – İnsan Hakları Günü
1948 yılında Beyrut’ta gerçekleştirilen UNESCO 3. Genel Konferansının 14.8. maddesi ve 4 Aralık 1950 tarihinde Paris’te gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 5. Genel Kurulunun 423. kararı gereği 10 Aralık İnsan Hakları Günü olarak ilan edilmiştir.
Evrensel İnsan Hakları Beyannamesi tüm bireylere güç vermektedir. Böylece hem bireyin kendi hakları ve hem de başkalarının hakları için ayağa kalkabilir. Herkesi koruyan hakları savunmak ve böylece tüm insanların haklarını desteklemek için harekete geçmiştir.
18 Aralık – Uluslararası Göçmenler Günü
28 Şubat 2001 tarihinde gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 55. Genel Kurulu’nun 93. Maddesi ve 2 Nisan 2001 tarihinde Paris’te gerçekleştirilen UNESCO 161. Yürütme Kurulunun aldığı karar gereği Uluslararası Göçmenler Günü olarak ilan edilmiştir.
Göç, birçok güç tarafından yönlendirilen küresel bir olgudur. Bunlar onur, güvenlik ve barış özlemleriyle başlar. Evden ayrılma kararı her zaman aşırıdır ve çoğu zaman tehlikeli, bazen ölümcül bir yolculuğun başlangıcıdır. UNESCO’nun Kapsayıcı ve Sürdürülebilir Şehirler Uluslararası Koalisyonu aracılığıyla, yerel düzeyde göçmenlere karşı misafirperver bir yaklaşımı teşvik edilmiştir. Gazetecilerin olumsuz anlatıları ele alma ve göçmenlerin hikâyelerini ön plana çıkarma kapasitelerini güçlendirilmiştir. Böylece UNESCO, daha güvenli, düzenli ve düzenli göç için küresel bir sözleşme oluşturmak amacıyla Küresel Göç Grubu aracılığıyla BM ortaklarıyla birlikte çalışmaktadır.
18 Aralık – Dünya Arap Dili Günü
18 Kasım 2012 tarihinde Paris’te gerçekleştirilen UNESCO Yürütme Kurulunun 190. Oturumunun 48. Maddesi gereği 18 Aralık’ın Dünya Arap Dili Günü olarak kutlanması kararı alınmıştır.
Dünya Arap Dili Günü kapsamında Arapça’nın sözlü anlatımdan şiirsel kaligrafiye kadar, klasik veya lehçe biçimlerinin çeşitliliğiyle, mimari, şiir, felsefe ve şarkı gibi çeşitli alanlarda büyüleyici bir estetik sunmuştur. Arapça ayrıca çeşitli kimliklere ve inançlara erişim sağlamakla birlikte tarihi, diğer dillerle ile olan bağlantılarının zenginliğini ortaya koymaktadır.