Sevgili paydaşlarımız,
COVID-19 küresel ekonomiyi bir durgunluğa sürükledi. Mevcut sağlık krizinin ekonomiye maliyeti 2020’de 1 trilyon Amerikan dolarına ulaştı. Bir araştırma, beş ila 25 milyon işin ortadan kalkacağını ve bunun 860 milyar Amerikan doları ila 3,4 trilyon Amerikan doları kadar bir emek gelirini ortadan kaldıracağını öngörmektedir. CISAC’ın 2019 tarihli Küresel Koleksiyonlar Raporuna (Global Collections Report 2019) dayanarak, tüm repertuarlarda canlı ve genel performansın küresel olarak durdurulması tek başına dünya çapındaki yazarlar için toplanan telif haklarının yaklaşık %30'unu etkilemektedir.
Pandemi bizim sektörümüzü de ayırmadı. Yalnızca Mart 2020’de küresel film endüstrisi 7 milyar Amerikan doları kaybetti. Mevcut sağlık krizi tüm yaratıcı değer zincirini (yaratma, üretim, dağıtım ve erişim) bozmuş ve sanatçıların ve kültürel profesyonellerinin mesleki, sosyal ve ekonomik durumunu önemli ölçüde zayıflatmıştır. Bu büyüklükteki bir acil duruma müdahale etmek için gerekli kaynaklardan genellikle yoksun olan girişimciler ile küçük ve orta ölçekli işletmeler özellikle savunmasız durumda kalmışlardır. Sektörün iş gücünün büyük bir bölümünü oluşturan serbest çalışanlar, yarı zamanlı çalışanlar ve konser işçileri, geleneksel sosyal koruma mekanizmalarına çok az erişebilmekte veya hiç erişememektedir. Dünyanın dört bir yanındaki izolasyon önlemleri, sektörün dijital ortamda yeni sanatsal ifadeler ve kültürel içerik oluşturma ve dağıtma kapasitesini de doğrudan etkilemiş ve dünya çapında kültürel ifadelerin çeşitliliğini azaltmıştır. Aynı zamanda bu durum, halkın kültürel ürünlere ve hizmetlere erişme ve bunlardan yararlanma fırsatlarını da ciddi şekilde sınırlamıştır. Kadınlar ve yerli halklar da dâhil olmak üzere hâlihazırda eşitsiz teknolojik erişimden muzdarip olan savunmasız gruplar için mevcut “dijital uçurum”, kültüre erişim eksikliğini daha da artırmaktadır. Mevcut kriz dönemi, kültüre eşit olmayan erişimi derinleştirme ve kültürel ifadelerin çeşitliliğini sınırlandırma riski taşımaktadır.
Yine de, sanat dayanıklıdır. Birçok sanatçı ve kültür uzmanı, etkinlik akışlarını sürdürmek ve halkla bağlantı kurmak için genellikle dijital araçları kullanarak yenilikçi ve yaratıcı çözümler kurgulamışlardır. Müzik, şarkılar ve dans, bireylerin seyahat kısıtlamaları ve ev izolasyonunda kendilerini ifade etmelerine ve sosyal bağlarını korumalarına olanak tanımaktadır. Bu olağanüstü dönem aynı zamanda kültürün dayanıklılık ve sosyal bütünlük oluşturmada oynadığı merkezi rolü de göstermiştir.
COVID-19'un kültürel yaşamda ve geçim kaynaklarında sebep olduğu, daha önce hiç görülmemiş bozulma son derece açıkken, pandemi aynı zamanda yaratıcı endüstrilerin önceden var olan öngörülemezliğini de ortaya çıkartmış ve görünür kılmıştır.
Mevcut kriz, dayanıklılığı ve sürdürülebilirliği artırmanın yanı sıra yaratıcılığın evrenselliğini ve gücünü kullanma çabalarını tetiklemelidir.
Bu yüzden UNESCO, sizleri, ResiliArt hareketine katılmaya çağırıyor.
ResiliArt Nedir?
Özetle, ResiliArt UNESCO tarafından mevcut sağlık krizinden kaynaklanan büyük zorluklarla yüz yüze olan sanatçıların ve kültür profesyonellerinin dayanıklılıklarını artırmayı amaçlayan küresel bir harekettir. Ve bu, siz, yani paydaşımız tarafından kendi alanınızda, bölgenizde, kendi dilinizde ve topluluğunuzda bir diyalog başlatmak üzere çoğaltılabilir.
ResiliArt hareketi:
ResiliArt, pandeminin kültür üzerindeki geniş kapsamlı etkileri hakkında olduğu kadar kültürel ve yaratıcı endüstrilerin ekonomik gelişimi ve sosyal bütünlüğü üzerine de farkındalık yaratan, endüstrinin kilit profesyonelleri ve sanatçıları ile beraber yürütülecek olan bir çevrimiçi tartışmalar serisidir. Ayrıca, o, Üye Devletleri, yaratıcı bireylerin ve toplulukların mevcut krizin üstesinden gelmelerine yardımcı olabilecek politikalar ve finansal mekanizmalar geliştirmeleri hususunda desteklemeyi amaçlamaktadır.
Sizlerin ResiliArt hareketi, yaratıcılığın uzmanlık alanınızdaki durumu hakkında üst düzey tartışmalara öncülük edebilir ve kültür profesyonellerinin bireysel deneyimleri ile topluluğunuzdaki dayanıklılık seslerini duyurabilir.
ResiliArt Nasıl Organize Edilir?
Her bir ResiliArt tartışmasının temelinde bir görev vardır: COVID-19'un yaratıcı sektör üzerindeki geniş kapsamlı etkisini ortaya çıkarmak ve sanatçıları desteklemek ile dayanıklılıklarını artırmak için çözümler belirlemek. Size ve paydaşlarınızın çıkarlarına ve endişelerine uygun herhangi bir endüstri odağı, spesifik temalar veya hedef bir topluluk eklemek sizin sorumluluğunuzdadır.
Panelistler
ResiliArt hareketinize maksimum görünürlük kazandırabilmek için tartışmadaki bazı panelistlerin güçlü bir medyaya ve çevrimiçi takipçilere sahip olan kilit endüstri profesyonelleri olması önerilmektedir. ResiliArt tartışması için katılımcıları belirlerken konuşmacılar arasındaki toplumsal cinsiyet temsilinin dengeli olmasına özen gösterilmelidir.
Önerilen Format
Hızlı, ilgi çekici bir tartışma sağlamak ve izleyicilerin ayrılmasını en aza indirmek için “5 panelist, 4 soru, 90 dakika” formatını öneriyoruz. Panelistler tek bir moderatör tarafından yönlendirilecektir. Diyalog kurarken ve diğer konuşmacıların yanıtlarını oluşturup bunlara tepki verirken kişiye özel soruları yanıtlayacaklardır. Tüm oturum yaklaşık 110 dakika sürmelidir: tartışma için 90 dakika ve giriş, soru-cevap ve sonuç için ek olarak 20 dakika ayrılmıştır.
Temalar
Her ResiliArt tartışması dört ana tema etrafında şekillenecektir:
Tüm tartışmalar, yaratıcı sektördeki dayanıklılığın kapsayıcı konseptine bağlanmalı ve mevcut kültürel acil durumun anlaşılmasına katkıda bulunmalıdır.
Sorular
Halkın kültürel politikalar veya yönetişim konusunda uzman bilgisine sahip olmadığı göz önüne alındığında, soruların anlaşılabilir olmasını tavsiye ediyoruz. Bazı örnek sorular şunları içerir:
Araçlar
İdeal olarak ResiliArt çevrimiçi bir platformda yer alıp ve sınırsız sayıda izleyiciye imkân tanırken aynı zamanda soruların sohbet fonksiyonu kullanılarak iletilebilmesine de olanak sağlamalıdır.
Pratik ipuçları edinmek ve ResiliArt tartışmanızı nasıl organize edeceğiniz ile ilgili bilgi almak için lütfen UNESCO ile resiliart@unesco.org adresi üzerinden iletişime geçiniz.
Sonraki Adımlar
UNESCO yapılacak olan tüm ResiliArt hareketlerinin bilgi ve linklerinin düzenleyici paydaşlar tarafından önceden UNESCO ile paylaşılmasını istemektedir ki bunlar UNESCO internet sitesinde paylaşılabilsin. Her tartışmadan sonra, UNESCO, tartışma organizatörlerinin, yürüttükleri bilgi alış verişinin tam bir özetini resiliart@unesco.org adresi aracılığıyla UNESCO’ya e-posta ile iletmelerini talep etmektedir. Böylece, tartışmaların sonuçları Üye Devlet ve paydaş şehir tartışmalarını doğrudan zenginleştirmeye ve karar alma süreçlerini aydınlatmaya hizmet edecektir. COVID-19'un ortaya çıkardığı fiziksel tehdit azalırken, tüm kültür değer zincirine getirdiği yıkım önümüzdeki aylarda da devam edecektir. Bu nedenle, endüstrinin toparlanması için, konuşmaların, veri paylaşımının ve savunuculuğun pandemi bittikten çok sonra da devam etmesi elzemdir.
ResiliArt sosyal medya hareketi tartışmayı tamamlar. Yüksek seviyede yürütülen tartışma büyük resme ve pandeminin yaratıcı sektöre olan etkisine değinirken ResiliArt’ın sosyal medya hareketi topluluğunuzdaki üzüntünün ve dayanıklılığın bireysel seslerinin de duyulmasını sağlamanıza imkân tanır. Ayrıca hareketinizin, tek başına bir tartışmanın gerçekleştiremeyeceği bir “vızıltı” yaratmasına izin verir. Katılımcılar, mevcut sağlık krizi sırasında da yaratıcı olmaya devam eden kendilerinin bir videolarını veya fotoğraflarını yayınlamaya davet edilmektedir. Buna, sanatsal toplumu güçlendirmeyi amaçlayan bir mesaj eşlik etmekte ve krizin profesyonel faaliyetler ile geçim kaynakları üzerindeki etkisini ortaya koymaktadır.
Katılımcılardan #ShareCulture etiketini kullanmalarını, @unesco’yu ve sonradan sırasıyla kendi mesajlarını da yayınlayacak olan kültür profesyonellerini etiketlemelerini isteyin. ResiliArt hareketini olay günüyle aynı gün (yoğunlaştırılmış maruz bırakma) veya birkaç gün önce (tartışmaya yol açan sürekli maruz bırakma) sosyal medyada başlatabilirsiniz. Bu sizin tercihinize bağlıdır.
Katılımcılar
En önemli adım, belirli bir günde ResiliArt'ın bir mesajını paylaşmak için sanatçıları, kültür profesyonellerini ve diğer paydaşları toplamaktır. Çabalarınızı, tartışmanızın kapsadığı kültürel sektör segmentine odaklamak mantıklı olacaktır (örneğin, tartışmanız müzik endüstrisi üzerineyse, müzisyenler ve diğer ilgili kısımlarla iletişim kurun). Mevcut ağınıza erişmenin yanı sıra, iş ortaklarınızın ve paydaşlarınızın bağlantılarına erişmeyi de değerlendirin. Maksimum görünürlük sağlamak için, ilk turun katılımcıları fazla takipçisi olan bir sosyal medyaya sahip sanatçıları ve yaratıcıları içerebilir. Lütfen katılımcılardan yayınlarında diğer sanatçıların ve içerik oluşturucuların da isimlerini etiketleyerek, onları da aday göstermelerini isteyin. Bu ayrıca ResiliArt hareketinizin sürekliliğini ve organik büyümesini ve kültür sektörünün normalde ulaşamadığı aktörleri de harekete dâhil etmenizi sağlar.
Sorular
ResiliArt'ın mesajı aşağıdaki sorulardan birine cevap verebilir, ancak cevap verdiği sorular bunlarla sınırlı kalmak zorunda değildir:
Araçlar
Bu Katılım Kılavuzu, sanatçılara attığınız “adımınız” dır. Kendi Rehberinizi oluşturmak ve geniş çapta yayılmak için UNESCO şablonunu uyarlayabilirsiniz. ResiliArt hareketi katılımcıların seçtiği sosyal medya platformlarında gerçekleşir. Potansiyel yayılma platformları arasında Instagram, Twitter, Facebook, TikTok, WeChat, Line, Tumblr ve Snapchat bulunmaktadır.
Sorularınız veya sorularınız için lütfen UNESCO ile iletişime geçin: resiliart@unesco.org
CISAC hakkında daha fazla bilgi için communication@cisac.org ile iletişime geçin veya www.cisac.org adresini ziyaret edin.
Bu metin https://en.unesco.org/sites/default/files/debate_guide_en.pdf adresinde yayınlanan metinden yararlanılarak Türkçeleştirilmiştir.