Vendée Globe, dünyanın en geniş - tek kişilik, asistansız, aralıksız- yelken yarışı 8 Kasım 2020 tarihinde Led Sables d’Olonne, Fransa’dan harekete geçilmesi ile başladı. Yarışmanın başlangıcından itibaren, on kaptan yanlarında bilimsel gözlem aletleri de taşıdı. “Argo Fransa” programından toplamda yedi adet meteorolojik duba ve üç adet profilleme dubası okyanusun seyrek örnekleme yapılmış, araştırma gemileri tarafında çok sık ziyaret edilmemiş bölgelerine konuşlandırıldı.
Bu iş birliği, Ocak 2020 tarihinde UNESCO ve “Uluslararası Monohol Açık Sınıf Derneği (The International Monohull Open Class Association - IMOCA)” arasında okyanus bilimini desteklemek ve okyanusları korumak için imzalanan ortaklığın bir sonucudur. “Küresel Okyanus Gözlemleme Sistemi (GOOS)” tarafından koordine edilirken UNESCO’nun Devletlerarası Oşinografi Komitesi (IOC) tarafından desteklenmiştir.
Her yıl, yaklaşık 2000 profillendirme dubası ile sürüklenen dubanın Küresel Okyanus Gözleme Sistemi’ni sürdürmek için okyanusa konuşlandırılması gerekmektedir. Bu okyanus gözlemcisi araçlar genellikle araştırma gemileri tarafından yerleştirilir ancak yarış yatları daha ucuz bir alternatif sağlayabilir ve okyanusun daha uzak bölgelerine ulaşabilir.
Yerinde izleme şebekeleriyle ve okyanus gözlem uyduları aracılığıyla toplanan anahtar oşinografik ve meteorolojik veriler, iklim çalışmalarında, hava tahminlerinde ve deniz ekosistemini izlemede kullanılmaktadır. 86 ülke tarafından uygulanan, küresel gözlemleme sistemi, IOC, Dünya Meteoroloji Organizasyonu (WMO) ve Gözlem Programları Destek (OceanOPS) Merkezi’nin ortak bir çabasıdır.
Otonom profilleme dubaları, sürüklenen ve sabit dubalar, pilotlu sualtı robotları, gemiler, deniz seviyesi gelgit ölçekleri ve hatta deniz memelilerini de içeren 1000’in üzerinde yerinde gözlem aracı, hâlihazırda küresel okyanusu izlemekte ve onun fiziksel ve biyokimyasal parametrelerini ölçmektedir.
Okyanusun İnşası Komisyonu, UNESCO Courier, Ocak - Mart 2021.
İleri okuma: Vendée Globe 2020: Skippers and scientists work together to support ocean observations
https://en.unesco.org/news/when-science-goes-sea adresinde yayınlanmış olan metinden yararlanılarak Türkçeleştirilmiştir.