COVID-19 diğer herkesle birlikle öğrencilerin ve öğretmenlerin hayatlarını da altüst etti. Gençlerin ise hem çalışmaları hem de topluma katılımları salgından etkilendi. Okulların kapanması nedeniyle öğrencilerin fiziksel alanlarda bir araya gelememeleri, hem kendi aralarındaki hem de öğretmenleriyle ve topluluklarla olan iletişimlerini büyük ölçüde etkiledi. Ancak özellikle çevrimiçi olan bu yeni etkileşim modeli aynı zamanda yeniliği de teşvik etti ve bazı öğrencilerin kendilerini ifade edebilmelerine ortam sağladı.
Öte yandan salgının sosyal ve eğitsel alanlarda sebep olduğu aksama ortamında dezavantajlı insanlar dijital uçurumdan kaynaklanan genişleyen eşitsizliğin ortasında orantısız bir şekilde zarar görüyorlar.
UNESCO ve Avrupa Konseyi’ne göre; salgından önce öğrenim gören 8-19 yaşları arasındaki çocukların ve gençlerin %73’ü okulların kapanmasını deneyimlerken %13’ü çevrim içi aksaklıklar ve uzaktan eğitim nedeniyle derslere, öğretmenlere ya da öğrenime erişemiyorlar. Ek olarak salgından önce bir işte çalışan gençlerin %17’sinin çalışma faaliyetleri de tamamen durdu.
İnternet erişimi, cihazları ve dijital altyapıları olanlar için eğitim büyük ölçüde çevrim içi ortama kayarken, önemli bir bileşen olan sosyal medyanın da teşvikiyle birlikte akranlar ve öğrenciler/öğretmenler arası iletişim de yeni bağlamlara taşındı.
Bununla birlikte, çalışma aynı zamanda katılımcıların yarısından azının öğretmenleri tarafından yöneltilen çağrılara ve fırsatlara katılmaya teşvik edildiğini göstermektedir ve sosyal katılım, topluluk eylemi fırsatları da yaklaşık yüzde 50 azalmıştır.
Bu sonuçlar, UNESCO tarafından Avrupa Konseyi, Roehampton Üniversitesesi ve UNODC ile ortaklaşa düzenlenen “Öğrenci sesini duyurmaktan dijital çağda aktif sivil katılıma: Salgın sırasında ve sonrasında okulların rolü” konferansındaki tartışmanın bir parçasıydı. UNESCO Kardeş Okullar Ağı ve Avrupa Konseyi Demokratik Okullar Ağı da örnek ve tanıklık sağlamak için konferansa katıldı.
Üç gün süren etkinlikte Avrupa, Orta Asya ve Kuzey Amerika’dan öğretmenlerin, okul yöneticilerinin ve politikacıların katılımıyla özellikle dijital çağda, gençlik katılımıyla, okullar ve insan haklarının rolüyle aktif vatandaşlık üzerine yoğun tartışmalar öne çıktı.
Romanyalı bir öğrenci, katılımcılara, “Salgının başında arkadaşlarım ve ben kafa karışıklığı yaşadık, çünkü bu virüsün bir şaka olup olmadığından emin değildik. Etkinliklerimizi nasıl çevrimiçi yapabileceğimizi düşünmeye başladık.” deyip ekledi; “ Bu sene çevrimiçi ortamın bize sağladığı fırsatların farkına vardık.”
COVID-19 Salgını Süresince Öğrencilerin Sesi
Konferansta ayrıca “ COVID-19 Salgını Süresince Öğrencilerin Sesi” adlı araştırma projesinin ilk sonuçları da açıklandı. Bu proje UNESCO’nun Küresel Eğitim Koalisyonu tarafından desteklenen ve Birleşmiş Milletler, sivil toplum, akademi ve özel sektörden 160 üyeyi bir arayan getiren #LearningNeverStops (Öğrenmek Asla Durmaz) kampanyasını desteklemektedir.
Mevcut araştırma projesinde, çevrim içi bir öğretmen anketi Avrupa ve MENA'daki 1.000'den fazla ortaokul öğretmeninden salgın öncesinde ve sırasında, özellikle Mart ayında başlayan ve katılan okulların yüzde 96'sını etkileyen kilitlenmenin ışığında okullarındaki öğrencilerin sesi hakkında sorular sorup yanıtlar aldı. Anket, 2020 Eylül ve Ekim aylarında Fransa, Yunanistan, Ürdün, Lübnan, Portekiz, Romanya, Tunus ve Birleşik Krallık'ta hem öğrenci hem de öğretmen yanıtları hakkında veri toplayan vaka çalışmaları ile Arapça, İngilizce ve Fransızca olarak sunulmuştur.
Öğrenci sesi ve katılımı Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesine göre çocuk ve insan haklarının temelidir ve sözleşme tıpkı ifade ve örgütlenme özgürlüğü, bilgi edinme hakkı gibi her çocuğun okullarında ya da okullarının dışında kendilerini neyin etkilediğini söyleyebilmesi gerektiğini buyurur.
Tunus’tan bir öğrenci; “Öğrenciler, seslerini duyurabilmek için okullarındaki hayata katılmalıdır. Özgürlük ve demokrasiyi korumalıyız.” “ Sürdürülebilir kalkınma politikalarının geliştirilmesine yardım etmemiz için Tunus’taki hayatı ve okulları yeniden hayal etmeliyiz. Bu, gelecekte fark yaratabilir.”
Sonuçlar analiz edilmeye devam edildiğinde ve eğitim müdahalelerinden haberdar olunduğunda salgın sırasında ve daha uzun vadede daha fazla iş yapılması gerektiğini görüyoruz. Hem konferanstaki tartışmalar hem de temel teşkil eden araştırmalar, çocuklarla ve gençlerle ortak olarak çalışmak için yeni stratejiler sağlamak üzere 2021'in başlarında yayınlanacak.
https://en.unesco.org/news/covid-19-impacts-youth-voices-and-hampers-participation adresinde yayınlanmış olan metinden yararlanılarak Türkçeleştirilmiştir.