Güvenilir bilgiye erişim hayat kurtarır. Yanlış bilgi ve söylentiler ise pahalıya mal olabilir. Bu basit ders, son yıllarda aleyhimize öğrendiğimiz bir derstir. İster küresel bir salgınla mücadele edin, ister kamuoyundaki tartışmaları destekleyin, demokratik toplumların üzerine inşa edildiği; özgür, güvenilir ve bağımsız bilgiye ihtiyacımız var.
Bu nedenle, UNESCO için bilgiye erişimin sağlanması birinci önceliktir ve bu Anayasamızda da yer almaktadır. Bu temel insan hakkının 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının Gündemine eklenmesinin nedeni de budur. Ve son olarak, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 74. Oturumunda 28 Eylül’ün Uluslararası Bilgiye Evrensel Erişim Günü olarak ilan edilmesinin de nedeni budur.
Bu tarihte UNESCO, BM ailesinin geri kalanıyla aynı paydada buluşarak bilgiye erişim hakkını; verilere, bilgilere ve bilgiye daha geniş erişim sağlayarak vatandaşları daha parlak gelecekler inşa etme çabalarını güçlendirmenin anahtarı olarak kabul etmiştir.
Uluslararası Gün için planlanan etkinlikler, bilgi edinme hakkının bireylerin çağdaş zorlukların üstesinden gelmesine nasıl yardımcı olabileceğini ve halkın bilgiye erişimi için yasal güvencelerin önemini vurgulamaktadır.
Bununla birlikte, özgürce erişilebilir bilgiye olan bağlılığımız, yalnızca gerçekten evrensel olması durumunda etkili olacaktır. Başka bir deyişle, geride kimseyi bırakmamalıdır. Bu nedenle, tüm ülkeleri bu alanda mevzuat kabul etmeye ve bu tür yasal koruma önlemlerinin zaten mevcut olduğu yerlerde uygulanmasını güçlendirmeye çağırıyoruz. Hükûmetler güvenli ve şeffaf veri toplamayı sağlamalı, kayıt tutmayı güçlendirmeli ve doğru analizlere olanak sağlamalıdır. Aynı zamanda, bu çabaları uluslararası gizlilik standartlarıyla uyumlu hale getirmelidirler.
UNESCO olarak, bilgiye erişimin sürdürülebilir kalkınmanın bir ayağı ve tüm insan haklarının geliştirilmesi ve korunması için bir ön koşulu olarak tanınması gerektiğine inanıyoruz. Toplumlarımızı ortak zorluklarla yüzleşmek üzere hazırlarken, daha bilgili ve dayanıklı bir yarın sağlamak için bilgi edinme hakkı çabalarımızın merkezinde yer almalıdır.
Bu yazı https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000379069?posInSet=1&queryId=N-3797c2f4-90e7-47cd-922a-2e936e0a85d2 adresinde yer alan metinden faydalanılarak Türkçeleştirilmiştir.