14 Kasım 1970’de UNESCO Genel Konferansı, Kültür Varlıklarının Kanunsuz İthal, İhraç ve Mülkiyet Transferinin Önlenmesi ve Yasaklanması İçin Alınacak Tedbirlerle İlgili Sözleşmesini kabul etmiştir.
Bu öncü ve etkili araç; uluslararası topluluğa, yasadışı ticaretle mücadele etme araçlarını vermiştir.
Sözleşmenin 50. yıldönümünü kutlamak için tanıtılan Uluslararası Gün, bu nedenle yarım asırdır sürdürdüğümüz kampanyanın önemine ve uygunluğuna dikkat çekmek için bir fırsat oluşturmuştur.
Kabulünden bu yana, 141 devlet Sözleşmemizden yararlanarak bu mücadeleyi yanımızda yürütmüştür ve dünya genelinde envanterlerin oluşturulması, uyarıların yapılması ve farkındalığın artırılması konusunda önemli ilerlemeler kaydedilmiştir.
17 bin sanat eserinin Irak’a iadesi ve birkaç on yıl önce yağmalanan bir Maya dikili taşının gönüllü olarak Guatemala’ya teslim edilmesi, sözleşmeye bağlılığımızın yakın zamandaki etkisinin önemli bir kanıtıdır.
Ancak 50. yıldönümü aynı zamanda, örneğin sayısız hazinenin arkeoloji topluluğu onlara ulaşmadan yağmalanma riski altında olduğu Afrika’ya olan bağlılığımızı güçlendirerek ve yasadışı kaçakçılıkta değişen kalıpları tartarak küresel dönüşümleri yansıtacak olan gelecekteki çalışmalarımızı yeniden gözden geçirmek için bir fırsat oluşturmuştur.
Geleneksel ağlara; anonimliğin, sürekli artan talebin teşvik ettiği kaçakçılar için bir avantaj olduğu dijital kanallar katılmaktadır.
Afganistan ve savaşın parçaladığı ülkelerdeki gibi giderek daha fazla kriz durumlarının artmasıyla birlikte, kaçakçılık bu boşluğu doldurma ve avantaj sağlama eğilimindedir.
Bu durum, bu ülkelerin kültürlerinin yağmalanmasını önlemek için hepimizin sorumluluklarımızla yüzleşmemizi gerektiren büyük bir risktir.
Bu zorlukların üstesinden gelmek için Kurumumuz, yeni dijital durumu tam olarak göz önünde bulundurarak, tüm sanat piyasası paydaşlarını çalışmalarının arkasında birleştirmeyi amaçlamaktadır.
UNESCO ayrıca, Kültürel Varlık Satıcıları için Uluslararası Etik Kurallarının planlı revizyonu da dâhil olmak üzere, giderek daha etkili eylem sağlamak için elimizdeki araçları güncellemeyi de amaçlamaktadır.
Bu yeniden canlanan heves, 50. yıldönümü etkinlikleri boyunca daha da güçlenmiştir: şimdi onu eyleme dönüştürmeliyiz.
Bu Uluslararası Gün’de, 1970 Sözleşmesinin tüm potansiyelini ve onu yasadışı kaçakçılıkla mücadelede yeni zorluklarla mücadele etmek için kullanma kararlılığımızı bir kez daha teyit edelim.
Bu yazı https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000379796_eng?posInSet=3&queryId=N-3daecfdc-eb73-4a05-9e1c-64add89818f6 adresinde yer alan metinden faydalanılarak Türkçeleştirilmiştir.