UNESCO her yıl, 23 Ağustos 1791’de, o zamanlar Saint - Domingue olarak adlandırılan, bugünkü Haiti Cumhuriyeti adasında isyan eden ve böylece köle ticaretinin kaldırılmasının ve evrensel insan haklarının tanınmasının önünü açan köleleştirilmiş insanlara saygılarını sunmaktadır.
UNESCO, insanlığa karşı işlenen bu suçun kurbanlarını ve bu suça son vermek için çaba gösteren herkesi anmak istemektedir.
Kölelik aslında uzun vadeli bir olgudur, çünkü köle ticaretinin ve tüzüklerinin kaldırılmasından uzun süre sonra da etkileri devam etmiştir. Irkçılık, önyargı ve bunları haklı çıkarmak için kullanılan kalıp yargılar geniş çapta bugün Afrika ve Afrika kökenli nüfusu etkilemeye devam etmektedir.
Köle sistemlerinin yapısını ve miraslarını daha iyi anlamak ve bunlardan kaynaklanan temel eşitsizliklerin üstesinden gelmek için UNESCO’nun “Köleleştirilmiş Halkların Rotaları” projesi, kölelik tarihini incelemektedir. Ayrıca, köleleştirilmiş insanların, onları bu kadar küçümseyen toplumların gelişiminde az bilinen katkısını da göstermeyi amaçlamaktadır.
Köle ticaretinin kaldırılması için verilen mücadelenin anılması, sadece geçmişe bakmak için değil, aynı zamanda daha adil toplumların inşasını sağlamak için özellikle genç nesiller adına geleceğe yönelik taleplerde bulunmak için bir fırsat sunmaktadır.
Her türlü ayrımcılığa karşı bu taahhüt, UNESCO kimliğinin merkezinde yer almaktadır.
Bunu, dünya çapında eşitliğe bağlı olarak 500’den fazla belediyeyi bir araya getiren Uluslararası Kapsayıcı ve Sürdürülebilir Şehirler Koalisyonumuz (ICCAR) aracılığıyla göstermektedir.
Ayrıca, Aralık 2020’de Irkçılığa Karşı Küresel Çağrı ve ardından Mart 2021’de Irkçılığa ve Ayrımcılığa Karşı Küresel Forum aracılığıyla Üye Devletlerimizle birlikte harekete geçmekteyiz. Kasım 2022’de Meksika’da düzenlenecek olan İkinci Küresel Forum, üstlenilen çabalara odaklanmak ve bunları güçlendirmek için politika yapıcıları, araştırmacıları ve sivil toplumu bir araya getirecektir.
UNESCO, tüm insanların haklarına ve onuruna saygı duyulmasını sağlayabilmek için çabasını iki katına çıkarırken bu uluslararası gün, bugün dünyamızda köleliği ortadan kaldırmak için her türlü ayrımcılığa karşı mücadele etme ve seferber olma konusunda ciddi bir kararlılık çağrısı yapmak için bir fırsattır. Uluslararası Çalışma Örgütü’ne göre, yaklaşık 40 milyon insan hala modern bir kölelik biçiminin boyunduruğu altında bulunmaktadır.[1]
Bu bir adalet, haysiyet ve temel insan haklarının savunulması meselesidir.
Bu yazı için https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000382406?posInSet=3&queryId=N-579ed413-a1ad-4f2c-9a4f-350ec3360355 adresinde yer alan metinden faydalanılmış, yazının Türkçe çevirisi yapılmıştır.
[1] https://news.un.org/fr/story/2019/12/1057311 Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’ne göre, 2016’da 40,3 milyon insan modern köleliğin kurbanı olmuş veya her 1000 kişiden 5,4’ü ölmüştür. Bunların 24,9 milyonu zorla çalıştırma; 15,4 milyonu ise zorla evlendirme mağdurudur.