"Herkesin eğitim hakkı vardır." Bu yıl 24 Ocak'ta, UNESCO'nun İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin 26. maddesinden alınan bu birkaç sözün değerinin ve öneminin herkese hatırlatması her zamankinden daha önemlidir.
Bu ifadenin önemine rağmen, temel eğitim hakkı dünyadaki tüm kız ve erkek çocuklar için bir gerçeklik olmaktan hâlâ uzaktır. Bizim verilerimize göre bu yıl 244 milyon kız ve erkek çocuk hala okula gitmiyor.
UNESCO, bu Uluslararası Günün beşincisini özellikle Afganistan'da öğrenme, okuma ve öğretme hakları reddedilen tüm kız çocuklarına ve kadınlara adamak istemektedir. UNESCO, insan onuruna ve temel eğitim hakkına yönelik bu ciddi saldırıyı kınamaktadır. UNESCO, Afganistan'daki tüm kız çocukların ve genç kadınların eğitim hakkının derhâl geri verilmesi için yorulmadan çağrıda bulunmaktadır.
Kuruluşumuz, ülkedeki topluluklarla yakın işbirliği içinde, ister okuma yazma kursları yoluyla ister insanlara doğrudan evlerinden ulaşabilen bir ortam olan radyonun gücünü seferber ederek Afganistan'da eğitimin sürekliliğini sağlamak için çalışmaya devam etmektedir. UNESCO ayrıca, Afganistan'daki eğitim verilerinin, özellikle de yükseköğretimle ilgili verilerin izlenmesi için birincil kaynak olmaya devam etmektedir. UNESCO olarak, Afgan kız çocuklarının ve kadınların eğitim haklarını korumak için uluslararası toplumu harekete geçirmeye devam edeceğiz.
Bununla birlikte, dünyanın her yerinde, okula gidecek kadar şanslı olanlar için bile ciddi endişelerin devam ettiğini unutmamalıyız. Örneğin, düşük ve orta gelirli ülkelerde, her on çocuktan yedisi, 10 yaşında olmasına rağmen basit bir metni okuyup anlayamamaktadır.
Bu nedenle UNESCO, son aylarda eğitimin kalitesini sağlamak için uluslararası seferberliği güçlendirmek için çalışıyor. Özellikle eğitim için yeni bir toplumsal sözleşme çağrısında bulunan Eğitimin Gelecekleri Girişimi’nden çıkan sonuçlara göre hareket ederek, eğitimi çağımızın zorluklarına uyarlamamız gerekiyor.
Geçtiğimiz Mayıs ayında Barselona'da düzenlenen Dünya Yüksek Öğretim Konferansı'nda, geçen Haziran ayında Marakeş'te düzenlenen Uluslararası Yetişkin Eğitimi Konferansı'nda ve geçen Kasım ayında Taşkent'te düzenlenen Dünya Erken Çocukluk Bakımı ve Eğitimi Konferansı'nda UNESCO ve UNESCO Üye Devletleri her yaşa göre dönüşen eğitim için yeni taahhütlerde bulundular.
Eylül ayında, bu uluslararası seferberlik, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres tarafından toplanan Dönüşen Eğitim Zirvesi (TES) ile zirveye ulaşarak 130'dan fazla Devletin kesin taahhütlerde bulunmasını sağlamıştır.
Şimdi bu taahhütleri eyleme dönüştürmeliyiz. UNESCO, uluslararası toplumun herkes için kaliteli eğitimi sağlama çabalarını koordine etmeye devam edecektir.
Bu gün UNESCO, herkesi - her yerde ve her zaman - kalkınmayı sağlamanın en iyi kaldıracı olan evrensel ve temel bir hakkı olan eğitimi savunmaya çağırıyor.
Bu yazı için https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000384281_eng?posInSet=1&queryId=N-f9fa046d-f42b-41ac-9ac9-2e24a3340d09 adresinde yer alan metinden faydalanılmış, yazının Türkçe çevirisi yapılmıştır.