Toplumsal cinsiyet eşitliği anlaşılması kolay bir fikirdir. Kadınların erkeklerle aynı haklara, fırsatlara ve bilgiye sahip olmayı hak ettiğine inanmaktır. Kadınların topluma ve toplumsal sorunların çözümüne aynı ölçüde katkıda bulunabilecekleri inancıdır. Kadınları çok uzun süredir geride tutan engelleri yıkma taahhüdüdür.
Ancak, tüm kolaylığına rağmen, toplumsal cinsiyet eşitliğine ulaşmanın oldukça zor olduğu inkâr edilemeyecek bir gerçekliktir. Bugün dünyada hiçbir ülke toplumsal cinsiyet eşitliğine sahip olduğunu iddia edemiyor. Mevcut hızla, tüm ülkelerin bunu başarabilmesi neredeyse 300 yıl almaktadır. Bu sürede, UNESCO verilerine göre, yapay zekâ bu on yılın sonuna kadar kadınların sahip olduğu işleri erkeklerin işlerine oranla daha fazla talep edecek, iklim krizi ise 2050 yılına kadar tahminen 160 milyon kadını yoksulluğa itecektir.
UNESCO, kadınların önündeki engelleri yıkmak için toplumsal cinsiyet eşitliğini küresel bir eylem önceliği haline getirmiştir. UNESCO olarak kadın bilim insanları, sanatçılar, gazeteciler, eğitimciler ve sporcular tarafından yapılan paha biçilmez katkıları kabul ediyor, tüm kadınlara ve kız çocuklarına hak ettikleri fırsatların verilmesini sağlamak için çalışıyoruz. Ve her yıl 8 Mart'ta Uluslararası Kadınlar Günü'nü bu konulardaki farkındalığı arttırmak için kutluyoruz.
Bu yıl belirlediğimiz 8 Mart Uluslararası Kadınlar Günü teması ise, ilerlemeyi hızlandırmak için kadınlara yatırım yapmaktır. Bu, artan küresel kaygılar ve krizler karşısında toplumsal cinsiyet eşitliğini ve sürdürülebilirliği ilerletmek için dönüştürücü çözümler geliştirmek, finanse etmek ve uygulamak anlamına gelmektedir. UNESCO bunu ortaklarıyla el ele vererek görev alanının tüm alanlarında gerçekleştirmektedir.
İlk olarak, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin ekonomiler ve toplumlar üzerindeki olumsuz etkilerini daha iyi anlamak amacıyla UNESCO, "Toplumun iyiliği için kadınları güçlendirmek" başlıklı bir Toplumsal Cinsiyete Dayalı Dayanıklılık Çerçevesi geliştirmiştir. Bu çerçeve, bugün lansmanı yapılan “Eşitlik için Liderlik” başlıklı yeni podcastimiz doğrultusunda, iş gücü, inovasyon ve spor alanlarının yanı sıra liderlik ve karar alma süreçlerinde de farkların kapatılmasının önemini vurgulamaktadır.
Eğitim alanında, kadınlara daha fazla ekonomik ve sosyal özerklik için ihtiyaç duydukları becerileri öğreterek örneğin amiral gemisi programımız "Onun eğitimi, bizim geleceğimiz" aracılığıyla kadınları güçlendiriyoruz. Bu yıl, bu girişim sayesinde hayatları değişen dört kız çocuğunun hikâyesini 7 Mart'ta yayınlanacak bir belgeselde anlatıyoruz.
Ayrıca, özellikle UNESCO Bilim Raporuna göre kadınların tüm araştırmacıların yalnızca üçte birini oluşturduğu göz önünde bulundurulduğunda, kadınların ve kız çocuklarının bilimsel alanlarda başarılı olmalarını sağlamaya kararlıyız. 2022 yılında STEM alanlarındaki engelleri yıkmak için mentörlükler, rol modelleri ve kariyer geliştirme programları aracılığıyla 5.550 kadın ve kız çocuğunu destekledik. Ve 1998'den bu yana, L'Oréal-UNESCO Bilim Kadınları İçin programı aracılığıyla, dünya çapında 140'tan fazla ülkede 4.200'den fazla yetenekli kadın bilim insanını ödüllendirdik.
UNESCO yaratıcı sektörlerde de kadınlara profesyonel fırsatlar yaratmak için çalışmaktadır. Örneğin, Walt Disney Company ile birlikte Women in Animation ve 2024 "Stories x Women" programı ile ortaklık kurarak, özellikle Afrika'dan kadın animatörlere Fransa'daki Annecy Uluslararası Animasyon Film Festivali'nde proje sunma şansı tanımaktadır.
Son olarak UNESCO, araştırmamıza göre %73'ü çevrim içi şiddete maruz kalan kadın gazetecilerin karşı karşıya kaldığı zor koşullara dikkat çekmekte ve daha güvenli çalışma koşulları yaratmak ve çevrim içi tacizle mücadele etmek için hükümetler, yargıçlar, dijital platformlar ve medya ile birlikte çalışmaktadır.
Kadınların güçlendirilmesi, insanlığın en büyük zorluklarından biri ve aynı zamanda insanlığın tam potansiyelini gerçekleştirmesi için muazzam bir fırsat olmaya devam etmektedir. Bu yıl Uluslararası Kadınlar Günü'nde UNESCO, bu paradigma değişimini gerçekleştirmek için hemen şimdi harekete geçilmesi çağrısında bulunmaktadır.
Bu yazı için https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000388941?posInSet=3&queryId=N-4283cd40-6b06-45e1-a1c7-3f9bebdb9ca0 adresinde yer alan metinden faydalanılmış, yazının Türkçe çevirisi yapılmıştır.