Alman sanatçı Paul Klee'nin dediği gibi, "Sanat görüneni yeniden üretmez, görünür kılar". Sanat, tüm biçimleriyle bize dünyayı görmenin, duymanın ve anlamanın farklı bir yolunu sunmaktadır.
Bu nedenle 2024 Dünya Sanat Günü'nde (WAD) sanatı tüm çeşitliliğiyle kutlamak ve insanlara sanatın barışçıl toplumlar inşa etmedeki önemini hatırlatmak istemekteyiz. Birleşmiş Milletler'in sanat ve sanatçılardan sorumlu kurumu olan UNESCO'nun sanatı desteklemesinin bir yolu da budur.
UNESCO'da her şeyden önce sanat eğitimi ve sanat yoluyla eğitim teşvik edilmektedir. Öğrencilerin duygusal zekâ, yaratıcılık ve eleştirel düşünme geliştirmelerini ve erken yaşlardan itibaren özgünlüğe değer vermeyi öğrenmelerini sağlamaktayız. Bu nedenle, geçtiğimiz şubat ayında Abu Dabi'de UNESCO Taraf Devletler, öğretim yöntemlerinin merkezine yerleştirme amacıyla yeni Kültür ve Sanat Eğitimi Çerçevesi’ni kabul ettiler.
Kurumumuz ayrıca, 55'i geçen yıl katılan 350 yaratıcı şehirden oluşan UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı aracılığıyla sanatı şehirlerin ve toplumların gelişiminin merkezine yerleştirmek için çalışmaktadır. Bu şehirler, 100'den fazla ülkede, el sanatları ve halk sanatı, dijital sanatlar, tasarım, film, gastronomi, edebiyat ve müzik gibi kültür ve sanatı tüm biçimleriyle teşvik etmeyi taahhüt etmektedir.
145 ülkede İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesi'nde yer alan 730 kültürel unsurun da gösterdiği gibi, sanatı desteklemek aynı zamanda insanlığı zenginleştiren çeşitli sanatsal ifadeleri tanımak anlamına gelmektedir. Temsili Listeye 2023 yılında 55 yeni unsur daha eklenmiştir. UNESCO, yenilenmelerini ve yeniden keşfedilmelerini sağlamak için bu unsurların korunmasına ve gelecek nesillere aktarılmasına yardımcı olacaktır.
Bu nedenle sanatın her koşulda, özellikle de acil durumlarda korunması çok önemlidir. Bu ilke, sanatçıların ve kültür profesyonellerinin statülerini ve geçim kaynaklarını korumayı amaçlayan UNESCO-Aschberg Sanatçılar ve Kültür Profesyonelleri Programı'nın özünde yer almaktadır. Bu sorun daha önce 9 Nisan’da New York’taki Birleşmiş Milletler Genel Merkezi’nde gündeme getirilmiş ve 18 ve 19 Nisan’da Venedik Bienali’nde Finlandiyalı Artists at Risk ile UNESCO’nun birlikte kuracak olduğu fuar aracılığıyla da tekrar gündeme getirilecektir. Bu, uzun süredir devam etmekte olan bir yükümlülüğümüzdür ve önümüzdeki Mayıs ayında Hollanda Krallığı'nda, Silahlı Çatışma Durumunda Kültür Varlıklarının Korunması Sözleşmesi'nin (1954) 70. yıldönümünü kutlayacağız.
UNESCO, 2024 Dünya Sanat Günü'nde, tıpkı Romanyalı sanatçı Mircea Cantor'un Uçaklar ve Melekler adlı duvar halısına davet edildiğimiz gibi, hepimizi sanat etrafında birleşmeye çağırıyor. Geçtiğimiz Ekim ayında bu eser, UNESCO Genel Merkez'in yirminci yüzyılın en büyük sanatçılarının eserlerinden oluşan koleksiyonuna eklendi. Çünkü UNESCO'da sanatın değerinin farkında olarak, bizi zamanın ve mekânın ötesinde sürekli yenilenen bir yolculuğa davet eden 1.800'den fazla eserden oluşan geniş bir koleksiyona sahibiz.
Bu yazı için https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000389381_eng?posInSet=5&queryId=N-61f0f881-913c-4330-b8d3-f0c14e9557c0 adresinde yer alan metinden faydalanılmış, yazının Türkçe çevirisi yapılmıştır.