Bugün, ölçümde hassasiyet, doğruluk ve küresel tekdüzelik arayışımızda bir kilometre taşını işaretliyoruz. UNESCO, Kasım 2023'te gerçekleşen 42. Genel Konferans tarafından resmen tanınan Dünya Metroloji Günü'nü ilk kez kutlamaktadır.
Ölçüm bilimi olan metroloji, çağlar boyunca insan uygarlığının ayrılmaz bir parçası olmuştur. Antik kübitten modern kilograma kadar, standartlaştırılmış birimler arayışı dünya anlayışımızı şekillendirmiştir. Durmak bilmeyen bilgi arayışımızın bir kanıtı olan bu arayış da, bilimin ve aynı zamanda bilimsel ilerlemenin kalbinde yer almaktadır.
Uyumlaştırılmış ölçümlerin kökeni, metrik sistemin temelini atan ve bugün sınırları, kültürleri ve disiplinleri aşan 20 Mayıs 1875 tarihinde imzalanan Metre Sözleşmesine dayanmaktadır. Daha sonra 1999 yılında 20 Mayıs, Uluslararası Ağırlıklar ve Ölçüler Komitesi tarafından Dünya Metroloji Günü olarak belirlenmiştir. O tarihten bu yana her yıl düzenlenen bu kutlama, metrolojinin hayatımızda oynadığı önemli rol hakkında küresel farkındalığı artırmayı amaçlamaktadır
Doğru ölçümler gerçekten de çok önemlidir: dünyamızın ortak bir şekilde anlaşılmasının yolunu açarlar. Örneğin, küresel sıcaklıkları, sera gazı emisyonlarını ve deniz seviyelerini ölçmenin yanı sıra bu fenomenlerin nasıl etkileşime girdiğini ve azaltılabileceğini ölçmek için kullanılan iklim bozulmasının üstesinden gelme çabalarının merkezinde yer alırlar. Bu nedenle bu yılki kutlamaların teması sürdürülebilirliktir.
Birleşmiş Milletler'in bilim alanındaki başlıca kuruluşu olan UNESCO'da metroloji tüm çalışmalarımızın temelini oluşturmaktadır. UNESCO'nun iki amiral gemisi girişimi olan okyanus tabanının haritalanmasından And Dağları ve Orta Asya'daki buzul erimesi hacminin değerlendirilmesine kadar bilimsel keşifleri, teknolojik yenilikleri ve sürdürülebilir kalkınmayı yönlendirmek için güçlü araçlar olarak ölçümlere güveniyoruz.
UNESCO, Açık Bilim Tavsiye Kararımının ilkeleri doğrultusunda, metroloji yoluyla ürettiğimiz bilginin dünyanın dört bir yanındaki bilim insanları tarafından erişilebilir olmasını sağlamaya da kararlıdır.
2024'te başlatılacak olan Sürdürülebilir Kalkınma için Uluslararası Bilim On Yılı, bu çabaları güçlendirmek için çok önemli bir zamana denk gelmektedir. Bilimsel disiplinler arasındaki boşlukları doldurmak ve dünyamızın karşı karşıya olduğu zorluklara çözümler geliştirmek için politika yapıcıları, bilim insanlarını ve vatandaşları bir araya getirmeyi amaçlamaktadır.
Dünya Metroloji Gününü kutlarken, metrolojinin enerji tasarrufundan kamu sağlığına, ticaretin kolaylaştırılmasından çevrenin korunmasına kadar uzanan geniş kapsamlı etkisi üzerinde düşünelim. Gelecek nesillere, özellikle de genç kadınlara, gerçek dünyadaki zorlukları çözmek için bilim, teknoloji ve yaratıcılığı birleştiren bir yol olan metrolojiyi bir kariyer olarak benimsemeleri için ilham verelim.
Birlikte, isteklerimizi ölçelim, hırslarımızı kalibre edelim ve daha adil, bilgili ve sürdürülebilir bir dünyaya doğru bir rota çizelim.
Dünya Metroloji Gününüz kutlu olsun!
Bu yazı için https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000389643?posInSet=2&queryId=N-1e03fecf-1ced-4628-980c-0f43f391974b adresinde yer alan metinden faydalanılmış, yazının Türkçe çevirisi yapılmıştır.