Baharın gelişiyle ilgili olan Nauryz, Navruz, Nawrouz, Nevruz, Nooruz, Novruz, Nowrouz, Nowruz bayramı, geleneklerde olduğu kadar isimler açısından da zengindir. Bu ortak bayram ülkeler ve bölgeler arasında toplulukları bir araya getirmektedir.
Gerçekten de Batı, Orta ve Güney Asya, Güneydoğu Avrupa ve başka yerlerde milyonlarca insan bu etkinliği her yıl kutlamaktadır. “Yeni gün” anlamına gelen Nevruz, yeni başlangıçların bir sembolü, yeniden doğuşun bir mesajıdır. Ama aynı zamanda farklı kültürlerden insanları bir araya getirerek ortak değerlerini ve özlemlerini takdir etmelerini sağlamaktadır.
Bu bakış açısıyla Nevruz, geçmiş ile gelecek arasında bir köprüdür. Bir nesilden diğerine aktarılan Nevruz, süreklilik duygusunu somutlaştırır ve aidiyet duygularını güçlendirir. Yıllar sonra bile Nevruz, ilahiler, danslar, halk ritüelleri, geleneksel oyunlar ve harika yemeklerle hayata geçirilen yaşayan mirasın başarılı bir örneğidir.
Nevruz, UNESCO'nun bağlantılar kurmanın önemi, karşılıklı saygıyı teşvik etme, doğayla uyumlu yaşama ve insanların zihninde dayanışma ve barışı teşvik etme gibi birçok değerini yansıtmaktadır. Kültürel çeşitlilik ve uyuma katkısı nedeniyle Nevruz, 2009 yılında UNESCO tarafından İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası'nın bir parçası olarak kabul edilmiş, 2016 yılında ise bu listeye daha fazla ülke katılmıştır. Aralık 2024'te Moğolistan da bu listeye dâhil olarak Nevruz değerlerinin sınırları aştığını göstermiştir.
Kriz zamanlarında, bu gibi canlandırıcı kutlamalara her zamankinden daha fazla ihtiyacımız bulunmaktadır. Nevruz'un ruhu olanumut, direnç ve yenilenme anlayışıİranlı şair Ömer Hayyam'ın Rubáiyát'ında “Bir gülün yanağındaki bahar esintisi neşe saçar. Çiçeklerin ötesinde gördüğün yüz mutluluk verir. Geçen kışla ilgili hiçbir söz neşe getiremez; dünden bahsetme - bugün sevin.” İfadeleriyle kaleme alınmıştır.
Çatışmalarla ve her zamankinden daha acil sorunlarla altüst olmuş bir dünyada Nevruz bir umut mesajı taşımaktadır. Gelin hepimiz bugün Nevruz'dan ve onun yarın için vaat ettiği barış, dayanışma ve sevinçten ilham alalım.
Bu yazı için https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000393189?posInSet=18&queryId=N-0f4545bf-9e84-4ace-aee4-bd12b2aacfd0 adresinde yer alan metinden faydalanılmış, yazının Türkçe çevirisi yapılmıştır.