Ay’ı yanına al
Ve bir yıldız
Kim olduğunu bilmediğin zaman
Eline bir resim çiz
Ve eve dön
[..]
Ay’ı yanına al
Ve konuşmasını sağla
Ruhunu çıkar
Yürümesini sağla
Eline bir resim çiz
Ve eve dön
Wayne Keon’dan ‘Howlin at the Moon’ şiiri
Şiir, her türüyle, diyalog ve yakınlaşma için güçlü bir araçtır. Başkalarına kapı açan samimi bir ifade olarak şiir, insani ilerlemeye katkı sağlayan ve kültürleri bir araya getiren diyaloğu zenginleştirmektedir.
Bugün, Dünya Şiir Günü'nün 20. yıldönümünde, UNESCO, şiirin ötekileştirmeye ve adaletsizliğe karşı durulması ve kültürlerin dayanışma ruhunun birleştirilmesinde güçlü rolünü kutlamak için, yerel şiire dikkat çekmektedir.
Wayne Keon’un (Nipissing ilk ulus üyesi, Kanada) ‘Howlin at the Moon’ şiiri yerli kültürün diğer egemen kültürler tarafından suistimal edilmesine dair bir eleştiri olarak kaleme alınmıştır. Şiirde, ne kadar iyi niyetli olunursa olsun, yabancılar tarafından yerel kimliğin yeniden yorumlanması nedeniyle ortaya çıkan sorunlardan ve sonuçta kimlikle ilgili olarak ortaya çıkan kargaşadan bahsetmektedir.
Şiir çoğu kez tehlike altında olan dillerin korunması, dilsel ve kültürel çeşitliliğin sürdürülmesi açısından önemlidir. Yerli halkların kültürlerini, geleneklerini ve haklarını koruma ve destekleme noktasında uluslararası toplumun kararlılığını tekrar vurgulamak için 2019 yılı UNESCO öncülüğünde Uluslararası Yerel Diller Yılı olarak ilan edilmiştir.
Bu yılın belirlenmesinde, yerli halk dillerinin ve kültürlerinin özellikle iklim değişikliği ve endüstriyel kalkınma nedeniyle tehdit altında olması etkili olmuştur.
Yaşayan gelenekleri koruma çabalarımızın bir parçası olarak, UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi, Filipinler’in Hudhud şarkıları, Venezuela'nın Mapoyo sözlü geleneği, Peru’nun Harákmbut duaları ve Uganda’nın Koogere sözlü geleneği gibi bir dizi şiirsel biçimler içermektedir.
Her şiir biçimi benzersizdir, ancak her biri insan deneyiminin evrenselliğini, sınırların ve zamanın ötesine geçen yaratıcılık arzusunu yansıtır, insanlığın tek bir aile olduğunu vurgular.
İşte şiirin gücü budur!
*Bu metin https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000367053/PDF/367053eng.pdf.multi adresinden alınarak Türkçeleştirilmiştir.