Su aracılığıyla barış ve refah
Birleşmiş Milletler Dünya Su Kalkınma Raporu'nun 2024 baskısı, su güvenliğinin ve su hizmetlerine adil erişimin geliştirilmesinin ve sürdürülmesinin herkes için barış ve refahın sağlanması için ne kadar önemli olduğunu vurgulamaktadır.
Su kaynaklarına, güvenli ve uygun fiyatlı su temini ve sanitasyon hizmetlerine ve bunların yarattığı birçok faydaya eşit erişim, müreffeh ve barışçıl toplumlar inşa etmek ve sürdürmek için esastır. Küresel salgın hastalıklardan silahlı çatışmalara kadar yakın zamanda yaşanan olaylar, suyun tedarik edildiği, yönetildiği ve kullanıldığı sosyo-politik koşulların hızla değişebileceğini vurgulamıştır.
Su yönetimi, iklim değişikliği ve jeopolitik değişiklikler ve bunların su kaynaklarımız üzerindeki etkileri gibi yeni ekonomik ve sosyal gerçekleri dikkate almalıdır. Dolayısıyla refah ve barış için sudan yararlanmak, su konusunun ötesinde eylemler gerektirmektedir.
Su bereket demektir
Su, temel insan ihtiyaçlarını karşılayarak, geçim kaynaklarını ve ekonomik kalkınmayı destekleyerek, gıda ve enerji güvenliğinin temelini oluşturarak ve çevresel bütünlüğü savunarak refahı besler:
Ekonomik refah: Bir bireyin, şirketin veya toplumun ekonomik performansını ve/veya yaşam standartlarını iyileştirme kapasitesini, özellikle de ülkelerin genel verimlilikleri, bilhassa da su verimlilikleri ve gelir eşitliği dâhil olmak üzere ekonomik performanslarına odaklanarak ifade eder.
Sosyal refah: Güvenli içme suyu sağlanması, gıda güvenliği ve kültürel bütünlük de dahil olmak üzere tüm bireylerin sağlık ve refahını desteklemek için su hizmetlerinin yeterliliğidir.
Çevresel bütünlük: Çevrenin, değişen iklim ve sosyal koşullar altında dayanıklılığı ve güvenliği destekleyen biyofiziksel işlevleri veya hizmetleri sürdürme kabiliyetidir.
Büyük küresel olaylar ve aksaklıklar su risklerini artırmaktadır...
İklim değişikliği, jeopolitik huzursuzluk, salgın hastalıklar, kitlesel göç, hiperenflasyon ve diğer krizlerin etkileri suya erişimdeki eşitsizlikleri daha da kötüleştirebilir.
...ama aynı zamanda işbirliği ve dönüşüm için fırsatlar da yaratabilir
Bu eğilimler ve olaylar aynı zamanda dayanıklılığı artırmak ve uyum kapasitesini geliştirmek için kullanılabilecek politika fırsatları da yaratmaktadır. Su aracılığıyla refahın teşvik edilmesi barışçıl sonuçların elde edilmesine katkıda bulunur.
İş birliği, barış ve sosyal istikrar
Su, iş birliği ve diplomasiyi teşvik ederek barışa katkıda bulunabilir.
Ancak, su kaynaklarının tahsisinde, su temini ve sanitasyon hizmetlerine erişimde ve sosyal, ekonomik ve çevresel faydaların dağılımındaki eşitsizlikler barış ve sosyal istikrar için ters etki yaratabilir.
Su ile bağlantılı anlaşmazlıklar, talep arzı aştığında, kirlilik nedeniyle kullanılabilirlik tehlikeye girdiğinde, suya erişim (ve suyun tahsisi) belirsiz olduğunda, su temini ve sanitasyon hizmetleri kesintiye uğradığında veya su yönetimi kurumları yetersiz olduğunda ortaya çıkabilir.
Tipik olarak, su savaş nedeni değildir, ancak çoğu zaman savaşların bir aracı, hedefi veya kurbanı olmuştur. Arıtma tesisleri, dağıtım sistemleri ve barajlar gibi sivil su altyapısını hedef alan saldırılar söz konusu olabilmektedir. Uluslararası insani hukuk, açıkça aralarında su sistemlerinin de bulunduğu geniş bir yelpazedeki sivil altyapıya yönelik koruma tedbirleri içermektedir.
Olgular ve Veriler
Güvenli ve adil bir su geleceğinin geliştirilmesi ve sürdürülmesi herkes için refah ve barışın temelini oluşturur. Yoksulluk ve eşitsizlik, sosyal gerilimler ve çatışmalar su güvensizliğini artırabildiğinden, bu ilişki ters yönde de işlemektedir.
Birleşmiş Milletler 2024 Su Kalkınma Raporu için tıklayınız.
Daha fazla bilgi için lütfen tıklayınız.