Geçtiğimiz on yıl buyunca, Dünya Okyanus Günü, bizlere okyanuslarımızın önemi hakkında farkındalık yaratma ve gezegenimizin en büyük ekosistemini sürdürülebilir bir şekilde kullanma ve koruma konusunda üzerimize düşen bireysel ve toplumsal sorumluluğumuzu hatırlatma fırsatı sunmuştur.
Okyanuslar, Dünya'daki yaşam için bir ön koşuldur. Tatlı suyumuzun kaynağı olan okyanuslar, aynı zamanda soluduğumuz oksijenin yarısını üretmekte ve iklimimizi güçlü bir şekilde etkilemektedir. Ancak okyanuslar tehlike altında bulunmaktadır. Küresel ısınma, asit dengesindeki değişimler, kirlilik, yaşam özelliğini kaybetmiş bölgeler, zararlı alg oluşumları ve ekosistem dönüşümleri, insan faaliyetlerinin okyanuslarımızı ne boyutta etkilediğini göstermektedir.
6 Mayıs tarihinde UNESCO bünyesinde başlatılan, Hükümetlerarası Bilim-Politika Platformu ve Biyolojik Çeşitlilik ve Ekosistem Hizmetleri tarafından oluşturulan Biyolojik Çeşitlilik hakkındaki ilk Küresel Değerlendirme Raporuna (IPBES) göre, acil bir konu olan okyanuslardaki plastik atık kirliliği 1980 yılından bu yana on kat artmıştır. Bu enkaz ayrıca her yıl bir milyondan fazla deniz kuşunun ve 100.000 deniz memelisinin ölümüne yol açmaktadır.
Bu durum ortak çevresel mirasımızın korunma sürecine hepimizin dahil olmasını gerekliliğinin altını çizmektedir. Yaşantımızın, iklimimizin ve daha da önemlisi geleceğimizin bağlı olduğu sağlıklı okyanusların var olmasının öneminin anlaşılması için insanlık harekete geçmelidir. Okyanusların içinde bulunduğu zorlukları, mevcut gidişatı tersine çevirmek için acil ve toplu eylem gerekmektedir. Tam da bu nedenle Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, hazırlık süreci UNESCO Hükümetlerarası Oşinografi Komisyonu tarafından koordine edilen, Sürdürülebilir Kalkınma için Okyanus Bilimi On Yılı'nı (2021-2030) ilan etmiştir.
Bu on yıl, bilim ve politika birlikteliği yoluyla uluslararası bilimsel işbirliğini ve okyanuslarımızın ve kıyılarımızın sürdürülebilir yönetimini teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Aynı zamanda, farklı kültür ve milletlerden vatandaşları, okyanusların korunması için harekete geçirmeyi amaçlamaktadır, çünkü bu durum insanlık olarak var olmamız ile ilgilidir.
Okyanus biliminde bir öncü olan Sylvia Earle'nin de dediği gibi, “Okyanuslara dikkat etmemiz gerekmekte ve onunla hayatlarımız bağlıymış gibi hareket etmeliyiz. Çünkü durum tam da bu şekilde. ”
Bütün vatandaşları okyanuslara dikkat etmeleri için bilinçlendirmeli ve tüm kadınların okyanuslarımızı anlama, keşfetme, koruma ve sürdürülebilir bir şekilde yönetmede dönüştürücü ve önemli rollerde yer almalarınız sağlamalıyız. Bu sebeble Dünya Okyanus Günü'nün bu yıl dönümünde, cinsiyet eşitliği ve okyanusların korunması konularını birbirine bağlanmaktadır.
Kadınlar, balıkçılıktan okyanusların korunmasına kadar okyanuslarla etkileşimin her yönüyle ilgilenmektedir; yine de sesleri genellikle karar verme düzeyinde eksik kalmaktadır.
Denizcilik endüstrisinden okyanus bilimi alanına kadar, cinsiyet eşitsizliği devam etmektedir. UNESCO Hükümetlerarası Oşinografi Komisyonunun Küresel Okyanus Bilimi Raporu, kadınların tüm okyanus bilimcilerinin sadece% 38'ini temsil ettiğini vurgulamaktadır. Kadınlar deniz ve kıyı endüstrileri ve hizmetlerinde işgücünün% 50'sini oluşturmaktadır, ancak ücretleri erkeklere kıyasla düşük olmaya devam etmektedir.
İnsanlık için dengeli bir rota belirlemek ve okyanuslarımız için yenilikçi çözümler geliştirmek için, her düzeyde çeşitlilik ve cinsiyet kapsayıcılığını sağlamalıyız.
Okyanuslar sadece toplumsal cinsiyet eşitliğine ulaşmak için gittikçe daha önemli bir mücadele alanı olmakla kalmamakta, aynı zamanda cinsiyet eşitliğine sahip bir toplum inşa etmek, kadınların ve kız çocuklarının okyanus değişiminin aktörleri olmalarını sağlamak anlamına gelmektedir.
Okyanus Bilimi On Yılı boyunca toplumsal cinsiyet eşitliğini yaygınlaştırmak, 2030 yılına kadar kadınların da erkekler kadar okyanus bilimi ve yönetiminde yer almasını sağlayarak müreffeh, sürdürülebilir ve çevre açısından güvenli bir gelecek için ihtiyaç duyduğumuz okyanusların sağlanmasına yardımcı olacaktır.
*Bu metin https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000368425/PDF/368425eng.pdf.multi adresinden alınarak Türkçeleştirilmiştir.