Bilgiye Erişim ve Temel Özgürlükler - Bu Senin Hakkın!
Bilgiye erişim temel özgürlüktür ve temel insan hakkı olan basın özgürlüğünün bir parçasıdır. Çevrimiçi ve çevrim dışı bilgi alma ve sunma; demokrasi, iyi yönetim ve hukukun üstünlüğünün esaslarındandır.
Geçen yıl dünya; yoksulluğu yok etme, gezegeni koruma ve kalıcı barışı ve refahı sağlama için gelecek on beş yılda tüm çabalara kılavuzluk edecek 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemini onayladı. Yeni Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri bilgiye kamu erişimi ve temel özgürlükleri koruma hedeflerini içermektedir. Bu iki ilişkili hedef yeni gündemin tüm dünyadaki sürecinde temel hızlandırıcı olmaktadır.
Kaliteli bilgiye olan ihtiyaç, küresel işbirliği ve eyleme gereksinimi olan yeni mücadeleleri de içeren bu değişim ve çalkantılı zamanlardaki kadar önemli olmamıştır. İnsan haklarının sağlanmasında, basın özgürlüğü için güçlü çevre ve iyi işleyen bir sistemi gerekmektedir.
İki yüz elli yıl önce, bugünkü İsveç ve Finlandiya’da ilk resmi Bilgi Edinme Hakkı Kanunu yürürlüğe girmişti. O zaman tarihi bir dönüm noktası olan bu kanun günümüzde hala ilham kaynağı olmaktadır, böylelikle Hükümetler artarak bilgiye kamu erişimine imkân tanıyan kanunları benimsemektedirler. Yirmi beş yıl önce, yeni bağımsızlığını kazanan Namibya’da Basın Özgürlüğüne ilişkin tarihi Windhoek Deklarasyonunu benimsenmiş ve bu Birleşmiş Milletler Dünya Basın Özgürlüğü Gününün kabul edilmesinde önemli bir adım olmuştur.
Dünya Basın Özgürlüğü Günü bu yıl 2030 Gündemini geliştirmek için özgür ve bağımsız gazeteciliğin önemine vurgu yapmaktadır. Bu, trajik olarak beş günde bir medya uzmanının öldürüldüğü bu zamanda gazeteci güvenliğini de içermektedir. Bu devam edemez ve buna yönelik çalışmalar BM Gazetecilerin Güvenliği ve Dokunulmazlığı Eylem Planının rehberliğinde yürütülmektedir. UNESCO ise her yerde medya işçileri ve gazetecilere özgür ve güvenli ortam yaratmak için Hükümetler ile birlikte çalışmaktadır.
Bu ruhla, basın özgürlüğü ve bilgiye erişim hakkının teşviki ve korunması için herkesi birlik olmaya çağırıyorum. Bu; insan hakları ve insanlık onuru, sürdürülebilir kalkınma için mücadelemiz, kalıcı barış inşasında ortak kararlılığımız için önem arz etmektedir.
Bu metin http://unesdoc.unesco.org/images/0024/002445/244574E.pdf adresinden Türkçeleştirilmiştir.