Bu uluslararası günde engelli bireylerin toplum yaşamına anlamlı katılımları ve eşitlik haklarını ilerletme amacıyla bir araya gelmiş bulunmaktayız.
Bugün, bir milyardan fazla insan, dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 15'i, bir tür engellilik haline sahip durumda bulunmaktadır[1]. Bahsedilen bu engelli bireylerin pek çoğu halen çeşitli ayrımcılık, ötekileştirme ve hatta şiddet mağduru durumdadır.
Bazı önyargıların devam etmesi nedeniyle, işgücü piyasası gibi alanlarda eşitsizlikler devam etmektedir. Bu durum, istihdam oranının neden engelli erkek bireylerde (% 53) ve engelli kadın bireylerde (% 20), engelli erkek bireylere (% 65) ve engelli kadın bireylere (% 30) göre daha düşük olduğunu açıklamaktadır.[2] Bu nedenle, engelli bireylerin yoksullukla yüzleşme olasılıkları daha yüksektir, hatta bazen yüksek sağlık masraflarıyla da uğraşmak zorunda kalmaktadırlar. Engelli çocuklar da eşitsizlik kurbanı olmaktadırlar ve bu çoğu zaman uygun eğitim alamamalarına neden olmaktadır.
Ancak, yıldan yıla, insanlığın vicdanı uyanmakta ve zihniyetler değişmektedir. Bu, yorulmak bilmez çabalarının desteklenmesi ve teşvik edilmesi gereken, hayranlık uyandıran ortak çalışmaların sonucudur. Bu ayrıca, uluslararası toplumun, özellikle de 13 Aralık 2006'da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından Engellilerin Haklarına Dair Sözleşme'nin kabulü ile harekete geçirilmesinin bir sonucudur.
Sözleşme, giriş bölümünde “insan haklarının ve temel özgürlüklerin evrenselliği, bölünmezliği, karşılıklı bağımlılığı ve birbiriyle olan ilişkisini ve engelli bireylerin ayrımcılığa uğramadan tam olarak yararlanmalarını garanti etme ihtiyacını” yinelemektedir. Bizim pusulamıza yön veren de bu heyecanımızdır.
Bu yıl için seçilen, engelli bireylerin rolünü gösteren tema, özellikle 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi'nin kalbindeki “kimseyi geride bırakma” inancını yansıtmaktadır. Bu amaç, ancak çok sayıda ortak inisiyatifin harekete geçirilmesiyle tam anlamıylailerleyecektir.. UNESCO işte tam bu noktada rol oynamaktadır.
UNESCO tarafından Kolombiya’da Eylül 2019’da düzenlenen Eğitimde Kapsayıcılık ve Eşitlik Uluslararası Forumu, daha kapsayıcı eğitim sistemleri inşa etme ihtiyacını ve eğitimin önyargı ve ayrımcılıkla mücadeledeki yardımcı rolünü vurgulamaştır.
Bu düşünce ile UNESCO, Üye Devletlere uzmanlık kazandırmakta ve engelli biraylerle ilgili sorunları öğretmenlik eğitimine odaklanarak ve belirli kılavuzlar ve araçlar geliştirerek eğitim politikalarına entegre etme kapasitelerini güçlendirmektedir. Kurumumuz, veri paylaşımını ve kapsayıcı eğitim için en iyi uygulama örneklerini, Üye Devletler arasındaki işbirliğini teşvik etmek amacıyla daha da hızlandırmaktadır.
UNESCO eğitim alanında aktif olduğu gibi kültür alanında da aktiftir. Bu nedenle, örneğin belgelerin dijitalleştirilmesi yoluyla engelli bireylerin dünya mirası zenginliğine daha iyi erişim sağlama imkanı sunmaya kararlıyız.
Engelli bireylerin daha fazla katılım sağlayabilmesi için çalışmalıyız: inşa etmek artık bize bağlı.
*Bu metin https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000372157_eng/PDF/372157eng.pdf.multi adresinden alınarak Türkçeleştirilmiştir.