COVID-19'un kaos ve karmaşaya yol açtığı bir dünyada, güvenilir ve doğrulanmış bilgiye erişim her zamankinden daha önemlidir. Sağlıklı davranışları teşvik etmek ve hayat kurtarmak için bilgi şarttır – söylentiler ve yanlış bilgiler en az virüsler kadar ölümcül olabilir. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres'in de dediği gibi, "Bu ölümcül hastalık karşısında, yanlış bilgilendirmeyi durdurmak için elimizden geleni yapmalıyız."
Bunu gerçekleştirmek için ne yapmamız gerektiğini biliyoruz. Bu son birkaç ayın gösterdiği gibi, halk sağlığı şeffaflık gerektirir – bu salgının ölçeğine ilişkin istatistikler ya da kamu harcamalarına ilişkin veriler anlamına gelse bile. Doğru ve güvenilir bilgilere erişim, küresel topluluğu "daha iyi inşa etmek" için çalışırken, virüsün neden olduğu zorluklara karşılık gerçekleştirilen eylemler için de hesap verebilirlik sağlar.
Bu bağlamda, Uluslararası Bilgiye Evrensel Erişim Günü'nün Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 74. oturumunda ilan edilmesinden bu yana ilk kutlaması olan 28 Eylül büyük önem taşımaktadır.
Bu vesileyle UNESCO, bilgi edinme hakkını veri, bilgi ve bilgiye daha geniş erişim sağlamanın anahtarı olarak kabul etmek ve vatandaşların daha parlak gelecekler inşa etmek için harcadıkları çabaya destek olmak için Birleşmiş Milletler ailesinin geri kalanıyla ortaklık etmektedir.
Uluslararası Gün için planlanan çevrimiçi etkinlikler, bilgi edinme hakkının bu zorlukların üstesinden gelmeye nasıl yardımcı olabileceğini vurgulayacaktır. Etkinlikler ayrıca hayat kurtarmak, güven oluşturmak ve kapsayıcı politikalar geliştirmek adına halkın bilgiye erişiminin yasal teminatının öneminin de altını çizecektir.
Bu bağlılık ancak gerçekten evrenselleşirse etkili olacaktır. Başka bir deyişle, 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi'nde devletler, belirlenen hedef doğrultusunda kimseyi geride bırakmamalıdır. Bu nedenle, hükümetleri, bilgiye erişim yasalarını kabul etmeye ve bu tür teminatların halihazırda mevcut olduğu yerlerde de uygulanmasını güçlendirmeye çağırıyoruz.
Bildiğimiz gibi, bu, kararlılık ve gayret gerektirmektedir. Hükümetler, dirençli bilgi altyapıları oluşturmak adına dijital teknolojilerin yenilikçi kullanımını geliştirmeli; kayıt tutmayı güçlendiren ve kamu sorunlarının doğru analizini mümkün kılan güvenli ve şeffaf veri toplama mekanizmaları için elverişli ortamlar yaratarak ortak çıkarlara bağlılık göstermelidir. Ayrıca, bu araçlar ancak serbestçe erişilebilir ve uluslararası gizlilik standartlarına uygun kılınırsa etkili olacaktır.
UNESCO olarak, bilgiye erişimin sürdürülebilir kalkınmada bir norm olarak ve ülkelerin herkes için insan haklarına saygı duymaları, teşvik etmeleri ve korumaları için bir ön koşul olarak kabul edilmesi gerektiğine inanıyoruz. Toplumlarımızı yeniden inşa edip “yeni normale” yeniden uyarlarken, yarının daha bilgili ve dirençli olmasını sağlamak için çabaların merkezine bilgi edinme hakkını koymalıyız.