COVID-19 bir şeyi vurgulamışsa, o da virüslerin yıkıcı gücünün eşitsizliklerle nasıl güçlenebileceğidir. Salgınla birlikte, sağlığın toplumsal sorunlarla nasıl bağlantılı olduğunu, sağlığın önyargı, ayrımcılık ve insan haklarından etkilendiğini bir kez daha gördük. Hastalıkla savaşmak virüsün yayılmasıyla savaşmak demektir. Ancak, aynı zamanda toplumlarımıza nüfuz eden karmaşık fay hatlarıyla savaşmak anlamına da gelir.
Bu inanç aynı zamanda HIV ve AIDS'e karşı mücadeleye olan tarihi bağlılığımızın da temelini atar.
Önemli bir halk sağlığı sorunu olmaya devam eden HIV, cinsiyet eşitsizliği de dâhil olmak üzere yapısal eşitsizlikler tarafından sürdürülmeye devam eder. Aynı yaştaki genç erkeklere göre genç kadınlara HIV bulaşma olasılığı %60 daha fazladır ve AIDS 15-49 yaş arası kadınlar arasında önde gelen ölüm nedeni olmaya devam etmektedir.
Erkeklik etrafındaki zararlı normlar da salgına katkıda bulunur: erkeklerin kadınlara göre sağlık hizmeti alma olasılığı daha düşüktür ve 15 yaşın üzerindeki genç erkeklerin HIV testi ve tedavisine erişme veya viral baskıya ulaşma olasılığı kadınlara oranla daha azdır.
Eğitim, toplumları dönüştürme gücüne sahip olduğu için bilimi desteklemenin ve damgalamayla savaşmanın bir yoludur. Bu nedenle UNESCO, "Education Plus" adlı bir girişim kapsamında UNAIDS, UNFPA, UNICEF ve UN Women ile güçlerini birleştirmiştir. Bu girişim salgının seyrini değiştirmeyi ve sahra-altı Afrika'daki genç kızlar ve genç kadınlar için eğitim ve sağlık sonuçları üzerinde gerçek bir etki yaratmayı amaçlamaktadır.
UNESCO için bu girişime katkıda bulunmamızın en önemli yollarından biri, 33 Sahra altı Afrika ülkesinde 15 milyondan fazla gencin kapsamlı cinsellik eğitimine (KSE) erişimini güçlendiren "Haklarımız, Hayatımız, Geleceğimiz" programıdır. Program, CSE ve gençlik dostu sağlık hizmetlerine erişim yoluyla yeni HIV enfeksiyonları, erken ve istenmeyen gebelikler, cinsiyete dayalı şiddet ve çocuk evliliğini azaltmayı amaçlamaktadır.
HIV ve COVID-19 gibi halk sağlığı tehditlerinin yayılmasıyla gerçekten mücadele edebiliriz. Bu nedenle bu yılki Dünya AIDS Günü'nün teması "Küresel Dayanışma, Paylaşılan Sorumluluk" olarak belirlenmiştir.
AIDS tepkisinden alınan dersler bize pek çok şey öğretmiştir; bunların arasında virüslerin ayrımcılık yapmayışı da vardır. Bu Dünya AIDS Günü’nde, HIV ile yaşayan insanlara desteğimi sunuyor ve AIDS’ten hayatını kaybetmiş olanları anıyorum.
Bu metin https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000374986?posInSet=1&queryId=N-34af3a03-6b20-40af-817d-cab57788f34b adresinden alınarak Türkçeye çevrilmiştir.