Görsel-işitsel miras, kültürel mirasımızın önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Film, video kaset ve ses kasetine kaydedilen görüntüler ve sesler geçmişi hayatımıza getirmekte ve olaylar, sahneler ve durumlara ilişkin ortak hafıza oluşturmaktadır. Medya olmadan, belleğimizi ya unutacak ya da sadece hareketsiz ve ruhsuz şekliyle yetinecektik. Görsel-işitsel miras; sosyal, kültürel ve dilsel çeşitliliğimizin paha biçilemez bir bilgi kaynağı ve canlandırılmış ifadesidir.
Tarihçiler, bilim adamları ve geçmişleri hakkında bilgi arayışında olan vatandaşlar için hayati olan bu bellek yine de kırılgandır ve teknoloji ve analog medyanın değerini kaybetmesi yüzünden tehdit altındadır. Bazı sosyo-politik bağlamlarda da özellikle tehdit altındadır.
UNESCO, görsel-işitsel mirası koruma ihtiyacı konusunda toplumsal farkındalığı arttırmak, bu mirası korumakla ilgilen kurumları desteklemek ve arşivlere daha fazla erişim sağlamak amacıyla bu Dünya Gününü ilan etmiştir.
UNESCO, belgesel arşivlerinin sayısallaştırılmasını da teşvik etmekte ve Dünya Belleği Kütüğüne kaydederek birçok görsel-işitsel kaynağı bir araya getirmektedir. Dünya Belleği Kütüğünden Montreux Caz Festivalinde Aretha Franklin ve Lionel Hampton konserlerinin kayıtlarından 1950’lerde Kalahari Çölü’nde (Namibya) Ju’hoansi kabilesi hakkında yapılan olağanüstü belgeseller ve 1955’te Bandung Konferansının arşivlerine (Endonezya) kadar pek çok kaynak bulunmaktadır.
Bu yıl, Görsel-İşitsel Arşivler Dernekleri Koordinasyon Kurulu işbirliğinde düzenlenen Dünya Günü, “Hikâyeniz Hareket Ediyor” temasına odaklanmaktadır. Tema; kişisel ve aile arşivlerini sergilemek, çatı katlarını ve mahzenleri dışarı çıkarmak, yaşamdan bir kesiti paylaşmak, film veya video kasetinde hareketlilik ve duyguyla geçmişte yakalanan anları canlandırabilme amacını taşımaktadır.
Bazen ihmal edilen veya unutulan bu arşivler, ortak belleğimizi besleyebilen ve nesiller arası bağ kurabilen bir kaynaktır. Bu bağlar, arşivlerin uyandırdığı duygular aracılığıyla kurulmaktadır. Miras cansız bir nesne değildir; geçmiş nesillerin yaşamlarına eşlik eden anlam, anlamlılık ve tüm duyguları barındırmaktadır.
UNESCO, Dünya Gününde #audiovisualheritage hashtagi aracılığıyla da düzenlenmiş olan birçok etkinliğe katılmanızı ve ortak görsel-işitsel mirasımızı “hareketli hikayeleriniz” ile zenginleştirmenize yardımcı olmayı teşvik etmektedir.