Amerikalı, kölelik karşıtı yazar Frederick Douglass’ın dediği gibi; “Bir kere okumayı öğrendiğinizde, artık sonsuza dek özgürsünüzdür”.
Uluslararası Okuryazarlık Günü'nde, son birkaç on yıl içinde gerçekleşen okuryazarlığın ve eğitimin gücünü önemli gelişmelerle birlikte kutlamaktayız. En son verilerimize göre, 1979 yılında dünya nüfusunun %68'i okuma yazma biliyorken bu oran, 2019 yılında dünya nüfusunun %86'sından fazlasına ulaşmıştır.
Ancak temel hak olan okuma ve yazma hakkının kazanılması şu anda sorgulanmaktadır.
Tehdit altında bulunan Afganistan yine de son 20 yılda önemli gelişmeler kaydetmiştir. UNESCO tarihinin en büyük okuma yazma kampanyası Kabil ve Afganlarla yürütülmüştür ve kampanyanın başladığı yıl olan 2006’dan beri, 800.000’i kadın olmak üzere toplamda 1.2 milyondan fazla Afgan kampanyaya dahil olmuştur.
Tüm Afganların eğitimi devam etmelidir. Ülkenin geleceği buna bağlıdır - eğitim sadece temel bir hak değil, aynı zamanda kalkınmanın sağlanması için mevcut olan en iyi araçtır.
Aynı zamanda, dünya genelinde okuryazarlık alanındaki gelişmeler, COVID-19 küresel salgından etkilenmeye devam etmektedir.
Bu bakımdan, eğitim eşitsizliklerinin dijital bölünmeyle birlikte daha da kötüye gittiği görülmüştür. Verilerimize göre, uzaktan eğitime erişim kısıtlığının bulunması, 500 milyondan fazla öğrencinin okuma-yazma öğrenmeye devam edememesi ve bazı durumlarda eğitime başlayamamaları gibi nedenlerle geride kalmalarına sebep olmuştur.
Kriz aynı zamanda en ötekileştirilmiş olan özellikle temel okuryazarlık becerilerinden yoksun, üçte ikisi kadın 773 milyon genç ve yetişkini ve krizden önce asgari okuma seviyesine ulaşmamış 617 milyon çocuk ve genci de orantısız bir şekilde etkilemiştir.
Virüs, bu nedenle eğitimin muazzam derecede önemini vurgulayarak, çabalarımızı hızlandırma ihtiyacı oluşturmuştur.
UNESCO; 100 farklı ülkede çalışan 180 ortakla işbirliği içinde, Küresel Eğitim Koalisyonu'nu başlatarak, küresel salgının başlangıcından bu yana eğitime olan bağlılığını göstermiştir.
Eğitimin sürekliliğini garanti altına almak ve okulların güvenli bir şekilde yeniden açılmasını sağlamak amacıyla çok sayıda girişim başlatılmıştır. Özellikle Küresel Eğitim Koalisyonu, Hayat Boyu Öğrenme Çerçevesi kapsamındaki Okuryazarlık için Küresel İttifak ile birlikte, herkesin okuryazar olmasına yardımcı olmak amacıyla dijital becerilerini daha iyi kullanabilmeleri adına 10'dan fazla farklı ülkede 100.000 eğitimciyi eğitmek için büyük ölçekli bir program uygulamıştır.
Uluslararası Okuryazarlık Günü’nü kutlarken UNESCO, eğitim alanında ve ötesinde dünyadaki tüm aktörleri; gençlerin, yetişkinlerin ve kadınların okuryazarlığı için seferber olmaya davet etmek istemektedir. Böylece onlar da hayal kurma ve özgür olma hakkına sahip olabileceklerdir.
Bu metin https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000378829_eng adresindeki İngilizce metinden faydalanılarak Türkçeleştirilmiştir.