COVID-19 küresel salgınından iklim değişikliğine kadar dünyanın bugün karşı karşıya olduğu büyük zorlukları çözmek için parlak bilimsel zihinlere ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak, her üç bilim insanından sadece biri kadındır. Bu göze batan eşitsizlik, yalnızca ortak sorunlarımıza çözüm bulma becerimizi sekteye uğratmakla kalmamakta, aynı zamanda ihtiyaç duyduğumuz toplumları inşa etmemizi de engellemektedir. İlaveten, eşitsizlik sistematiktir.
Ayrıca, kadınlar akademideki kıdemli bilim insanları arasında yeterince temsil edilmemektedir. 2021 UNESCO Bilim Raporu’na göre, dünya çapında kadınlar erkeklere göre daha az araştırma fonu almakta ve terfi etme olasılıkları daha düşük olmaktadır. Söz konusu rapora göre, birçok ülkede kadınlar şirket liderliğinde ve teknoloji endüstrilerinde teknik rollerde daha az yer almaktadırlar. Dolayısıyla, iş yerinde fırsat eşitliğinin olmaması kadınları araştırma mesleklerinden uzaklaştırmaktadır.
Eşitlik ilkesini eyleme geçirmeliyiz ki, bilimsel alanda çoğu zaman kadınlar aleyhine işleyen düzen etkin bir hal alsın. Bu alandaki işgücü sıkıntısına rağmen, araştırmalar kadınların yapay zekâ alanında çalışan profesyonellerin sadece %22’sini ve mühendislik mezunlarının %28’ini oluşturduğunu göstermiştir. Ve kendi start-up’larını kurduklarında, kadınlar erkeklere kıyasla toplam risk sermayesinin %3’ünden daha azını almaktadır.
Ancak, daha genel olarak konuşursak, kadınlara bilim ve yenilik alanında daha fazla fırsat sağlamamız gerekmektedir. Bu nedenle, UNESCO ve Birleşmiş Milletler Kadın Birimi olarak da bilinen Birleşmiş Milletler Cinsiyet Eşitliği ve Kadınların Güçlendirilmesi Kurumu (UN Women), kızları bilim alanına sokmak ve bu meslek ve sektörlerde hak ettikleri yeri sağlamak için çabalamaktadır.
Geçen yıl, Nesil Eşitliği Forumu, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği için Teknoloji ve İnovasyon Eylem Koalisyonu’nu başlatmıştır. Amacı, 2026 yılına kadar teknoloji ve inovasyon alanında çalışan kadınların oranını ikiye katlamak ve karşılaştığımız büyük, karmaşık ve disiplinler arası sorunlara çözüm bulmada kadınların ve kızların tam katılımını sağlamaktır. Bunu yapmak, daha fazla temsil için olumlu çözümler sunarken aynı zamanda uzun süredir devam eden ayrımcılığı ve bilinçsiz önyargıyı ortadan kaldırmak etkili bir yöntem oluşturur.
Eğitimde toplumsal cinsiyet klişelerini ortadan kaldırmak ve kadın bilim insanlarını işgücüne çekmek ve desteklemek için politikalar uygulamak gibi, kamu ve özel sektörde ve nesiller boyunca birlikte çalışmanın nasıl olumlu bir değişim sağlayabileceği şimdiden görülmektedir.
Bilim, bizi insanlığa getiren ve soruları soran evrensel meraktan gelmekte ve bu hepimizin ortak noktasını oluşturmaktadır. Önyargı ve ayrımcılıktan uzak, daha kapsayıcı, dönüştürücü ve hesap verebilir bilim ve teknoloji ekosistemleri inşa etmek için buna ihtiyaç duymaktayız. Bunu yaparak, Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarını hızlandırarak hepimizi etkileyen zorlukların üstesinden gelebileceğiz.
Bu yazı https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000380554?posInSet=2&queryId=N-1e68f760-b312-4321-959c-5346ac15fe95 adresinde yer alan metinden faydalanılarak Türkçe çevirisi gerçekleştirilmiştir.