Yazar Diadié Dembélé’nin kitabında yer alan Hamet adındaki çocuk karakter, diliyle yeniden tanışma arzusunu belirttiğinde, evrensel ve temel bir ihtiyacı ifade etmektedir.
Aslında her dilin belirli bir ritmi, belirli bir yaklaşma şekli ve bunlar hakkında düşünmenin belirli bir yolu vardır. Dolayısıyla bir dili öğrenmek veya unutmak, yalnızca bir iletişim aracını edinmek veya kaybetmekle ilgili değildir. Bu, tüm dünyanın ya ortaya çıkmasını ya da kaybolmasını görmek ile ilgilidir.
Okulun ilk gününden itibaren, birçok okul çağındaki çocuk bir dili - ve onunla birlikte gelen fikirler dünyasını - keşfetme ve diğerini, bebekliklerinden beri bildikleri dili unutma konusunda kaygılı bir süreç deneyimlemektedir. Dünya çapında, her on öğrenciden dördü, konuştukları veya en iyi anladıkları dilde eğitime erişememektedir; sonuç olarak, öğrenmelerinin temeli daha kırılgandır.
Ana dilden gelen bu mesafe hepimizi etkiler, çünkü dilsel çeşitlilik ortak bir yarardır ve dilsel çeşitliliğin korunması bir görevdir.
Teknoloji, dilsel çeşitliliği korumak için yeni araçlar sağlayabilmektedir. Örneğin, yayılmalarını ve analizlerini kolaylaştıran bu tür araçlar, bazen yalnızca sözlü biçimde var olan dilleri kaydetmemize ve korumamıza izin vermektedir. Basitçe söylemek gerekirse, yerel şiveleri ortak bir miras haline getirmektedirler.
Fakat internet, dilsel tek tipleşme riski taşıdığı için, teknolojik ilerlemenin ancak biz bunu sağlamak için çaba sarf ettiğimiz sürece çok dilliliğe hizmet edeceğinin de farkında olmalıyız. Çeşitli dillerde dijital araçların tasarlanması, medya geliştirmenin desteklenmesi ve bağlantıya erişimin desteklenmesi: Tüm bunların yapılması gerekiyor ki, insanlar kendi ana dillerinden vazgeçmeden farklı dilleri keşfedebilsinler.
Bu yıl başlayan Uluslararası Yerli Dilleri On Yılı, araştırmacıların, yayıncıların ve konuşmacıların çabalarını kanalize ederek, bu paha biçilmez bilgi birikimi ve dünya görüşleri birikimlerinin korunmasına yeni bir ivme kazandırmalıdır. On Yılla ilgili çalışmaların öncü kuruluşu olarak UNESCO, bu amaca tamamen bağlıdır.
Bu uluslararası günde, herkesi ortak insanlığımızın evrensel dilbilgisini oluşturan dilsel ve kültürel çeşitliliği savunmaya çağırıyorum.
Bu yazı https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000380593_eng?posInSet=1&queryId=N-05059782-e0e4-4ac3-aa39-3a30b24e8646 adresinde yer alan metinden faydalanılarak Türkçe çevirisi gerçekleştirilmiştir.