Kitaplar seyahat etmeye ve başkalarıyla karşılaşmaya davetiyedir. Çünkü çevrilen her yeni sayfa ile gözlerimizin önünde başka bir dünya belirir. Dünya Kitap ve Telif Hakları Günü 2024'te kitapların gücünü ve güzelliğini kutlamak istiyoruz...
Kitaplar, tüm biçimleriyle, öğrenmemizi ve kendimizi bilgilendirmemizi sağlamaktadır. Ayrıca kitaplar, bizi eğlendirir ve dünyayı anlamamıza yardımcı olurken, özgünlüğe açılan bir pencere sunarlar.
Kitapların tam potansiyellerini ortaya çıkarabilmeleri için, dünyamızın dilsel çeşitliliğini yansıtmaları çok önemlidir. Ancak günümüzde durum bundan çok uzaktır; eserlerin çoğu sadece birkaç dilde yayınlanmaktadır ve dijital teknoloji dilsel homojenleşme sorununu gündeme getirmektedir.
Oysa her yazı dili, sembolleri ve değerleriyle birlikte belirli bir dünya görüşünü de beraberinde getirir.
Bu nedenle UNESCO, 2022 yılında başlatılan Uluslararası Yerli Dilleri On Yılı (IDIL) kapsamında hem yerli hem de bölgesel dillerde kitapların yayınlanmasını desteklemektedir. UNESCO 2023 yılından bu yana, Victor D.O. Santos ve Anna Forlati'nin dilsel ve kültürel zenginliği kutlayan resimli çocuk kitabı What Makes Us Human'ı Mapuche, Galiçya ve Marathi de dâhil olmak üzere 14 dilde yayınlamak için dünyanın dört bir yanındaki yayınevleriyle birlikte çalışmaktadır.
UNESCO ayrıca Afrika'daki kitap endüstrisini, özellikle de gençlere yönelik kitap sektörünü desteklemektedir. Köleliğin tarihini anlatmaya ve günümüz dünyasındaki yansımalarını tartışmaya yardımcı olmak amacıyla 2022 yılında Langages du Sud yayınevi ile ortaklaşa “Bintou & Issa” serisini başlatmıştır. Serinin amacı, çocukları erken yaşlardan itibaren konu hakkında bilinçlendirmektir. Yine Langages du Sud ortaklığıyla ve Mayıs 2024'te Rabat'ta düzenlenecek Uluslararası Yayıncılık ve Kitap Fuarı vesilesiyle Les Balades de Nour serisinin ilk cildini piyasaya süreceğiz. Kitap, genç Faslıları UNESCO listesindeki kültürel miraslarını farklı bir perspektiften öğrenmeye davet etmektedir.
Son olarak UNESCO, okuryazarlık eğitimini güçlendirmek ve telif hakları ile ifade özgürlüğünün korunmasını teşvik etmek üzere tasarlanan Dünya Kitap Başkenti Programı aracılığıyla yayıncılık sektörünü ve okumanın gücünü desteklemektedir. Fransa'nın Strasbourg kenti 2024 Dünya Kitap Başkenti olarak belirlenmiştir. Amaç, kitapları hem çağımızın çevresel kaygılarını iletmek hem de ilgili bilimsel bilgiyi paylaşmak için tercih edilen bir araç haline getirmektir. UNESCO, yazarlardan başlayarak kitap endüstrisinde yer alan herkesin adil bir şekilde ücretlendirilmesini desteklemeye kararlıdır. Ne de olsa, her kitabın arkasında, onun oluşturulmasında yol açan bir bilgi ve beceri zinciri vardır.
UNESCO bugün de insanları sadece okuma ve kültürü kutlamaya değil, aynı zamanda onları destekleme taahhüdünde bulunmaya davet etmektedir.
Bu yazı için https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000389462_eng?posInSet=37&queryId=N-e905c433-11e2-4129-a525-e4f63db5b857 adresinde yer alan metinden faydalanılmış, yazının Türkçe çevirisi yapılmıştır.