UNESCO olarak her yıl 16 Mayıs'ta Uluslararası Barış İçinde Birlikte Yaşama Günü'nü kutlamaktayız.
Çatışmaların çoğaldığı ve toplumlar kadar fikirleri de kutuplaştırdığı bir dünyada, bu gün bize tam da barış ufkunun uzak göründüğü zamanlarda, bu uyum ve sosyal bütünlük idealini durmaksızın inşa etmemiz gerektiğini hatırlatmaktadır.
Birlikte yaşamı teşvik etmek, her şeyden önce geçmişte yaşanan zulümlerin hatırasını yaşatmak anlamına gelmektedir. Çünkü başkalarına yönelik nefretin yol açabileceği ölümcül sarmalı asla unutmamak, başkalarına saygının barışın temellerini atmanın olmazsa olmaz koşulu olduğunu hatırlamak anlamına gelmektedir.
Bu düşünceyle UNESCO, 2015 yılından bu yana Uluslararası Holokost ve Soykırım Eğitimi Programını yürütmekte ve 24 ülkeyi destekleyerek öğretmenlere ve eğitim paydaşlarına geçmişte yaşanan vahşetlerin anısının yeni nesillere nasıl aktarılacağı konusunda eğitim vermektedir. UNESCO, Tutsilere yönelik soykırımın 30. anma törenine de bu taahhüt çerçevesinde katılmıştır. Ruandalı yetkililerle birlikte, 2023 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesine girecek olan Nyamata, Murambi, Gisozi ve Bisesero anıt alanlarında eğitim programlarını teşvik etmeye kararlıyız.
Başkalarıyla birlikte yaşamak aynı zamanda onların farklılıklarını tanımak ve bunları bir engel değil bir güç olarak görmek anlamına gelmektedir. UNESCO kültürlerarası diyalog konusunda “Kültürlerarası Diyaloğun Ölçülmesi” ve “Konuşmamız Gerek” de dâhil olmak üzere bir dizi rapor yayınlamıştır. İşte tam da bu nedenle UNESCO ırkçılık ve ayrımcılıkla mücadele için çalışmaktadır. Geçtiğimiz Kasım ayında, dünya çapında ayrımcılıkla mücadele için somut ve yenilikçi çözümlerin paylaşıldığı bir platform olan ırkçılık ve ayrımcılığa karşı ilk UNESCO politikacılar ağını başlatılmıştır.
UNESCO aynı zamanda okul kitaplarındaki ırkçı klişelerin temizlenmesi konusunda da kararlıdır. Eğitim uzmanlarına, birlikte yaşamanın temeli olan hümanizm ve başkalarının farklılıklarını kabul etme değerlerinin genç nesillere nasıl aktarılacağı konusunda açık tavsiyelerde bulunan “Irkçılığın maskesini düşürmek: Eğitim materyalleri için kılavuz ilkeler” adlı yeni yayınımızın amacı da budur.
Son olarak, bu Olimpiyat yılında UNESCO, sporun toplumları bir araya getirme konusundaki önemli gücünü vurgulamaktadır. Haziran 2023'te Bakü, Azerbaycan'da düzenlenen UNESCO'nun en son dünya spor konferansında (MINEPS VIII) başlatılan “Fit for Life” ve geçtiğimiz Kasım ayında Brezilya'da başlatılan yeni “Fit for Life against Racism” ağı tamamen bununla ilgilidir.
Bu Uluslararası Barış İçinde Birlikte Yaşama Gününde UNESCO, diyaloğun bölünme ve anlaşmazlıklara galip geldiği, saygının başkalarına duyulan nefrete galip geldiği ve birliğin bölünmeyi aştığı bir dünya inşa etme kararlılığını güçlü bir şekilde teyit etmektedir.
Bu yazı için https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000389725_eng?posInSet=1&queryId=N-1e00b4ce-c2ea-4390-b1d4-c1be62b10b5d adresinde yer alan metinden faydalanılmış, yazının Türkçe çevirisi yapılmıştır.