Dil, basit bir iletişim aracından daha fazlasıdır; bir bilgi ve sembol havuzudur, dünya hakkında konuşmanın ve dünyayı görmenin bir yoludur, paylaşılan bir kimliğin işaretidir.
17 lehçesi ve 30.000 kelimesi ile Roman dili tüm bunları ifade etmektedir. Bu dil, kökleri sayısız olduğu kadar çeşitli olan bir seyahat ve değişim tarihinin paha biçilmez mirasıdır.
Ancak bugün bu zengin ve eşsiz dil tehdit altındadır. Dolayısıyla bütün bir halkın kimliği, kültürü ve ilk elden bilgi birikimi de risk altındadır.
Dillerin hazinesini koruyarak dünyamızın nimetlerini korumak, Birleşmiş Milletler'in Uluslararası Yerli Diller On Yılı'nın ve UNESCO'nun dilsel çeşitliliği desteklemek için yaptığı çalışmaların hedefidir.
Dolayısıyla bu Dünya Günü, Romen dilinin korunması ve gelecek nesillere aktarılması yönündeki kararlılığımızı yenilemek için bir fırsattır.
Bu temel çalışma, çocukların kendi ana dillerinde eğitim alabilmeleri için okulda başlamalıdır. Bu ihtiyaç, UNESCO'nun her çocuğun en iyi konuştuğu ve ailede konuşulan dilde öğrenebilmesini sağlamak için uzun süredir verdiği mücadeleyle de uyumludur.
Daha genel anlamda, Romenleri, onların temel haklarını ve sosyal içerilmelerini etkileyen her türlü ayrımcılıkla mücadele etmeye devam etmeliyiz. Her türlü önyargı ve her türlü ayrımcılıkla mücadele etme taahhüdü UNESCO'nun DNA'sının özünde yer almaktadır.
Nisan 2024'te, sosyal ağlarda yüz milyonlarca kişi tarafından takip edilen bir içerik yaratıcısı olan İtalyan Khaby Lame, ırkçılık ve ayrımcılığa karşı Ustalık Sınıfı Eğitimimizde deneyimlerini paylaşarak genç katılımcılara ırkçılıkla mücadelede nasıl lider olabilecekleri konusunda tavsiyelerde bulunmuştur. Hoşgörü ve şiddetsizliğin teşvik edilmesine katkıda bulunanlara her yıl verilen UNESCO-Madanjeet Singh Ödülü'nün amacı da budur.
UNESCO, Dünya Romen Dili Günü'nü kutlayarak sadece bir dili ve ifade ettiği kültürü değil, aynı zamanda onlar aracılığıyla dillerin çoğulluğunun önemini de vurgulamaktadır. Kalıcı barışın ve ortak bir geleceğin temeli olarak dünya görüşlerinin çeşitliliğine ne kadar ihtiyacımız olduğunun altını çizmektedir.
Bu yazı için https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000391795_eng?posInSet=3&queryId=N-c30f1863-74b3-48f0-9aa8-a3a62ab2d9fb adresinde yer alan metinden faydalanılmış, yazının Türkçe çevirisi yapılmıştır.