Geçtiğimiz yıl, doğal afetler 86.000'den fazla can alarak 93 milyon insanı etkilemiş ve geniş çaplı bir yıkıma neden olmuştur. Doğal afetlerden kaynaklanan küresel ekonomik kayıplar 200 milyar ABD dolarına ulaşmıştır. Felaketlerin 2015 ile 2030 yılları arasında %40 oranında artması beklendiğinden, bu tehlikeleri öngörmek ve etkin bir şekilde yönetmek, aynı zamanda doğal afetlerden etkilenen mağdurlara destek olmak her zamankinden daha büyük önem taşımaktadır. Bu aciliyet, her yıl 13 Ekim'de kutlanan Uluslararası Afet Risklerinin Azaltılması Günü'nün önemini vurgulamaktadır.
Bu yıla ciddi bir başlangıç olan 1 Ocak'ta Japonya'nın Noto yarımadası 200'den fazla kişinin ölümüne neden olan birdeprem geniş çaplı bir yıkım, Nisan 2024'te Basra Körfezi'nde bir günde neredeyse bir yıllık yağmur yağdı ve bölge genelinde ani sellere, Kenya'daki son seller ise en az 300 kişinin ölümüne, 290.000'den fazla kişinin yerinden olmasına ve özellikle de gayri resmi yerleşim yerlerinde yaşayanların etkilenmesine neden oldu. Haziran ayındaki Beryl Kasırgası, Saint Vincent ve Grenadinler, Grenada, Dominika, Barbados ve Jamaika üzerinden geçerek Karayipler'de eşi benzeri görülmemiş bir yıkıma yol açmıştır ve bölge şu anda 2024 Atlantik kasırga sezonunun dokuzuncu kasırgası olan Milton Kasırgası ile karşı karşıyadır.
Asya'da Eylül ayında, Güney Çin Denizi'nde son 30 yılın en güçlü fırtınası olan Yagi Tayfunu Vietnam, Filipinler, Çin, Laos, Tayland ve Myanmar'ı kasıp kavurdu. Yüz binlerce kişiyi yerinden eden bu kasırga, hizmetleri aksatmış ve büyük tarımsal ve altyapısal hasara yol açmıştır.
İklimin bozulması nedeniyle doğal tehlikelerin sıklığı ve yoğunluğu arttıkça, genellikle çocuklar ve gençler, yerinden edilme, eğitim kaybı, sağlık ve güvenliklerine yönelik tehditler nedeniyle büyük risklerle karşı karşıya kalmaktadır. Bu nedenle, bu yılki uluslararası günün teması, UNESCO'nun afetsiz bir gelecek için çocukların korunması ve güçlendirilmesinde eğitimin rolü konusunda farkındalık yaratmayı amaçladığı “Dirençli bir gelecek için gelecek nesli güçlendirmektir”.
UNESCO ayrıca, erken uyarı sistemleri geliştirmekte ve uygulamaktadır. Son on yılda, başta Hükümetler Arası Oşinografi Komisyonu, Hükümetler Arası Hidroloji Programı, Uluslararası Yerbilimleri Programı ve İnsan ve Biyosfer Programı olmak üzere bilimsel uzman ağlarımız ve programlarımız aracılığıyla yaklaşan tsunamiler, seller, kuraklıklar, depremler ve toprak kaymaları için uyarı sistemleri geliştirmiştir. UNESCO’nun yeni hedefi bu erken uyarı sistemlerini 2027 yılına kadar Dünya üzerindeki herkesin kullanımına sunmaktır.
Bu Uluslararası Afet Risklerinin Azaltılması Gününde, gençleri güçlendirmek, riskleri azaltmak ve daha güvenli, daha dirençli bir dünya inşa etmek için birlikte çalışalım. Birlikte bu zorluğun üstesinden gelebilir ve hiç kimsenin geride kalmamasını sağlayabiliriz.
Bu yazı https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000391700?posInSet=22&queryId=N-1d7a7a3c-536d-4984-8049-00d1604be7fb adresinde yer alan metinden faydalanılarak Türkçeleştirilmiştir.
