TÜRKSOY ÜYESİ ÜLKELER UNESCO MİLLİ KOMİSYONLARI VE KOMİTELERİ 5. TOPLANTISI ÇALIŞMA RAPORU
18-19 Aralık 2014 – Bakü, Azerbaycan
UNESCO Azerbaycan Millî Komisyonu ve Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) tarafından düzenlenen TÜRKSOY Üyesi Ülkeler UNESCO Millî Komisyonları ve Komiteleri 5. Toplantısı 18-19 Aralık 2014 tarihlerinde Bakü'de gerçekleştirilmiştir. Toplantı, UNESCO Azerbaycan Millî Komisyonunun 20. kuruluş yıldönümü ile aynı zaman dilimine denk gelmiştir. Toplantının katılımcıları TÜRKSOY Üyesi Ülkeler UNESCO Millî Komisyon ve Komitelerinin (Azerbaycan Cumhuriyeti, Kazakistan Cumhuriyeti, Kırgız Cumhuriyeti, Türkiye Cumhuriyeti, Türkmenistan başkan ve temsilcileri; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Gagavuz Yeri (Moldova Cumhuriyeti) ile Rusya Federasyonuna bağlı Cumhuriyetlerin (Başkurdistan Cumhuriyeti, Tataristan Cumhuriyeti, Altay Cumhuriyeti, Tiva Cumhuriyeti, Saha Cumhuriyeti (Yakutistan), Hakasya Cumhuriyeti) ve UNESCO Rusya Federasyonu Komisyonu ve UNESCO Moldova Millî Komisyonu temsilcileri idi.
Toplantı kapsamında TÜRKSOY ile UNESCO Millî Komisyon ve Komitelerinin faaliyetlerini yansıtan sergiler ve konuklar için kültürel etkinlikler düzenlenmiştir. Toplantı katılımcıları UNESCO Azerbaycan Millî Komisyonuna bu üst düzey organizasyon ve misafirperverliği için teşekkürlerini ifade etmişlerdir.
Toplantının açılış konuşmaları Azerbaycan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı ve UNESCO Azerbaycan Millî Komisyonu Başkanı Sayın Elmar Mammadyarov ve TÜRKSOY Genel Sekreteri Sayın Dusen Kaseinov tarafından yapılmıştır. UNESCO Genel Direktörü Sayın Irina Bokova'nın mesajı, UNESCO Dış İlişkiler Sektörü, Millî Komisyonlar ve Sivil Toplum Bölümü Direktörü Sayın Genc Seiti tarafından okunmuştur. Ayrıca, UNESCO Azerbaycan Millî Komisyonu Başkan Yardımcılarından Kültür ve Turizm Bakanı Sayın Abulfas Garayev, Ulusal Bilim Akademisi Başkanı Sayın Akif Alizade, Eğitim Bakanı Sayın Mikayil Jabbarov, Azerbaycan Cumhuriyeti Haberleşme ve Yüksek Teknolojiler Bakanı Sayın Ali Abbasov ile Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi Genel Sekreter Yardımcısı Sayın Abzal Saparbekuli, Uluslararası Türk Akademisi Başkanı Sayın Darkhan Kidirali ve Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi (TurkPA) Genel Sekreteri Sayın Jandos tarafından da konuşmalar gerçekleştirilmiştir.
18 Aralık 2014 tarihinde gerçekleştirilen açılış oturumunda TÜRKSOY Üyesi Ülkelerin sunumları gerçekleştirilmiş ve gelecekteki UNESCO etkinliklerine ilişkin işbirliği fırsatları teati edilmiştir.
19 Aralık 2014 tarihinde aşağıda belirtilen yuvarlak masa toplantıları yapılmıştır:
TÜRKSOY Üyesi Ülkeler 8. Somut Olmayan Kültürel Miras Semineri;
TÜRKSOY Üyesi Ülkeler 3. Kültürel ve Doğal Miras Semineri;
TÜRKSOY Üyesi Ülkeler 3. Dünya Belleği Semineri;
2. Eğitim Semineri.
19 Aralık 2014 tarihinde gerçekleştirilen ortak oturumda yuvarlak masa toplantılarının başkanları tarafından seminerlerin sonuçları açıklanmıştır. 5. toplantının katılımcıları; 7-8 Ekim 2010 tarihlerinde Ankara'da, 16- 17 Eylül 2011 tarihlerinde Kazan'da, 13-14 Eylül 2012 tarihlerinde Astana'da, 2-3 Eylül 2013 tarihlerinde Eskişehir'de düzenlenen geçmiş toplantıların Protokolleri ışığında ve anılan seminerlerdeki tartışmalar çerçevesinde aşağıdaki önerilerde bulunmuşlardır:
1. TÜRKSOY Üyesi Ülkeler UNESCO Millî Komisyonları ve Komitelerinin önceki dört toplantısında alınan kararlara atıfla, UNESCO gündeminin farklı alanlarında ortaklık ve karşılıklı destek ruhuyla ulaşılan işbirliğinin korunması ve güçlendirilmesi;
2. UNESCO içerisinde çeşitli konularda ortak hareket etmek amacıyla UNESCO Merkezinde Türk Dili konuşan Ülkeler Grubu oluşturulması ve Başkana Türk Dili Konuşan Ülkeler adına konuşma hakkı verilmesi;
3. TÜRKSOY Üyesi Ülkeler UNESCO Milli Komisyonları ve Komiteleri toplantıları kapsamındaki tematik seminerlerin önemini dikkate alarak, bu deneyimin gelecekteki toplantılarda sürdürülmesi;
4. UNESCO'nun 70. yıldönümü etkinlikleri çerçevesinde 2015 yılında UNESCO Merkezinde Nevruz bayramı etkinlikleri düzenlenmesi;
5. Azerbaycan'ın Türk Dünyasının somut, somut olmayan ve dokümanter mirasına ilişkin üç kitap yayımlanmasından müteşekkil "Türk Dünyası Kitabı" projesi girişiminin desteklenmesi ve projeye katkı verilmesi;
6. Varılan anlaşmalara atıfla; UNESCO Genel Konferansı ve Yürütme Konseyi’ne sunulacak Başkanın koordineli gözetimi altında farklı adaylıklar için TÜRKSOY Üyesi Ülkeler tarafından ortak öneriler getirilmesi;
7. TÜRKSOY Üyesi Ülkelerin, geleneksel Türk "Lavaş"ını pişirme geleneği de içeren somut olmayan kültürel miras unsurlarının UNESCO Temsili Listesine kaydedilmesi sürecine daha aktif katılımına katkıda bulunulması; Türk Dili konuşan milletlerin "Köroğlu" destanı, "Yalli" dansı, "Nasreddin Hoca" fıkraları ve "Nazar boncuğu" gelenekleri vb. somut olmayan kültürel miras unsurları hakkında çok uluslu dosyalar hazırlanmasına yönelik çalışmaların sürdürülmesi;
8. Türk Dili Konuşan Ülkelerin somut olmayan kültürel miras Envanteri oluşturma çabalarının güçlendirilmesi;
9. Kültürel mirasın korunması ve gelecek nesillere aktarılması amacıyla, TÜRKSOY Üyesi Ülkelerin UNESCO nezdinde işbirliğine devam edilmesi; Silahlı Çatışma Durumunda Kültürel Mirasın Korunmasına İlişkin 1954 Lahey Sözleşmesine atıfla ve UNESCO Silahlı Çatışma Durumunda Kültürel Mirası Koruma Komitesinin faaliyetlerini dikkate alarak bu yöndeki çabaların sürdürülmesi.
10. Kültürel ve doğal miras alanlarında somut projelerin gerçekleştirilmesi amacıyla TÜRKSOY Üyesi Ülkeler arasında işbirliğinin güçlendirilmesi;
11. UNESCO çalışmaları kapsamında deneyim paylaşımının sürdürülmesi, bilimsel ve idari konularda işbirliğinin güçlendirilmesi; UNESCO Sözleşmeleri, programları ve ilkelerine uygun olarak TÜRKSOY Üyesi Ülkelerin UNESCO Başkanları arasında işbirliğinin yanı sıra entegrasyon ve somut projelerin (örn. çevrim içi seminerler) gerçekleştirilmesi sürecinin güçlendirilmesi;
12. UNESCO ........... Millî Komisyonunun bir sonraki TÜRKSOY Üyesi Ülkeler UNESCO Milli Komisyonları ve Komiteleri toplantısının 2015 yılında .........'da düzenlenmesi teklifinin kabul edilmesi.
19 Aralık 2014
Bakü, Azerbaycan